Neurowetenschappelijk onderzoek onthult hoe onze hersenen reageren op de aantrekkelijkheid van het gezicht
Als we naar menselijke gezichten kijken, hebben onze hersenen verschillende reacties,
afhankelijk van hoe aantrekkelijk we ze vinden, volgens nieuw onderzoek gepubliceerd in Biological Psychology . Deze reacties worden echter alleen waargenomen bij het kijken naar gezichten van het geslacht waartoe u zich seksueel aangetrokken voelt.
De studie ontdekte ook dat deze reacties op de aantrekkelijkheid van het gezicht in een specifieke volgorde voorkomen, wat suggereert dat onze hersenen verschillende stadia van verwerking doorlopen bij het evalueren van hoe aantrekkelijk een gezicht is.
De auteurs van de nieuwe studie waren geïnteresseerd in het bestuderen van de perceptie van aantrekkelijkheid en de impact ervan op hoe mensen worden beoordeeld en behandeld. Eerdere studies hebben aangetoond dat aantrekkelijke individuen over het algemeen positiever worden beoordeeld en verschillende positieve eigenschappen krijgen, zoals intelligentie, gezelligheid en betrouwbaarheid.
De neurale basis van aantrekkelijkheidsperceptie wordt echter niet goed begrepen, en eerder onderzoek met behulp van event-related potentials (ERP’s) om de aantrekkelijkheid van het gezicht te bestuderen, had inconsistente resultaten opgeleverd.
ERP’s zijn patronen van elektrische hersenactiviteit die tijdgebonden zijn aan specifieke gebeurtenissen of stimuli, zoals de presentatie van een gezicht. Ze bieden een manier om de activiteit en verwerking van de hersenen met betrekking tot specifieke cognitieve of perceptuele gebeurtenissen te onderzoeken.
“Aangezien de ervaring van iets leuk vinden zo duidelijk verschilt van die van iets niet leuk vinden, zou je verwachten dat de neurale activiteitspatronen van deze ervaringen ook duidelijk verschillend zijn”, zegt studieauteur Hans Revers, een promovendus bij de afdeling Cognitieve Neuropsychologie van Universiteit van Tilburg. “Toch heeft tientallen jaren onderzoek geen consistente patronen gevonden, ondanks steeds geavanceerdere beeldvormings- en analysetechnieken. Mogelijk zit de boosdoener in de methode om affect op te wekken.”
“Aantrekkelijke en onaantrekkelijke gezichten met neutrale uitdrukkingen zijn duidelijke, ondubbelzinnige prikkels die bijna onmiddellijk gevoelens van sympathie of afkeer opwekken, reacties die waarschijnlijk in evolutie zijn geworteld. Aantrekkelijkheid van het gezicht kan daarom enkele voordelen hebben ten opzichte van veelgebruikte methoden om affect op te wekken. Er zijn echter maar een paar studies die melding hebben gemaakt van ERP-effecten op (on)aantrekkelijke gezichten, met inconsistente resultaten.”
In hun nieuwe studie probeerden Revers en zijn collega’s te onderzoeken hoe de hersenen reageren op aantrekkelijke en onaantrekkelijke gezichten en of deze reacties verschillen op basis van het voorkeursgeslacht van de deelnemers.
Ze rekruteerden 63 gezonde deelnemers, voornamelijk eerstejaars psychologiestudenten, die 252 kleurenafbeeldingen van gezichten op een computerscherm bekeken, die zorgvuldig waren geselecteerd op basis van specifieke criteria zoals minimale emotionele expressie en minimale make-up. De afbeeldingen werden gecategoriseerd in aantrekkelijke, intermediaire en onaantrekkelijke gezichten, met 40 afbeeldingen in elke categorie voor het experiment.
Deelnemers beoordeelden de aantrekkelijkheid van elk gezicht met behulp van een schuifregelaar en de beoordelingen werden gebruikt als onafhankelijke variabelen voor het analyseren van de neurale reacties. Fysiologische metingen, inclusief EEG-activiteit, werden tijdens het experiment geregistreerd.
De onderzoekers analyseerden verschillende interessante ERP-componenten, waaronder de P1, N1, P2, N2, N170, EPN, P300 en late positive potential (LPP). Elk van deze componenten vertegenwoordigt een specifieke elektrische respons in de hersenen die optreedt op verschillende tijdsintervallen na stimuluspresentatie.
Het LPP is een van de ERP-componenten die in het bijzonder van belang was in het onderzoek. De LPP weerspiegelt een aanhoudend positief elektrisch potentiaal over de hoofdhuid dat ongeveer 300-800 ms na het begin van de stimulus optreedt. Het is in verband gebracht met emotionele en motiverende verwerking.
De resultaten toonden aan dat er verschillende ERP-patronen waren die verband hielden met de perceptie van aantrekkelijkheid.
“De verwerking van de aantrekkelijkheid van het gezicht lijkt door twee afzonderlijke stadia te gaan. Eerst wordt de opvallendheid van de gezichten verwerkt, degenen die we erg aantrekkelijk of erg onaantrekkelijk vinden, wekken grotere neurale reacties op dan de meer neutrale tussenliggende aantrekkelijke gezichten, “vertelde Revers aan PsyPost.
“Hierop volgt de verwerking van valentie, de aantrekkelijkste gezichten wekken de grootste neurale activering op, terwijl de minst aantrekkelijke gezichten de minste activering opwekken. Belangrijk is dat dit onderscheid alleen duidelijk is voor gezichten van het gewenste geslacht, wat aangeeft dat relevantie een voorwaarde kan zijn voor de ervaring van valentie.”
In het vroege LPP-interval (450-850 ms) was er een opvallend effect, waarbij zowel aantrekkelijke als onaantrekkelijke gezichten grotere hersenreacties opriepen in vergelijking met tussenliggende aantrekkelijke gezichten. Dit effect werd waargenomen voor de geprefereerde geslachtsgezichten.
Deze verbeterde hersenreactie op zeer aantrekkelijke en onaantrekkelijke gezichten gaf aan dat deze gezichten meer opvielen of de aandacht van de deelnemers trokken dan gezichten met een gemiddelde aantrekkelijkheid.
In het late LPP-interval (vanaf 1000 ms) was er een valentie-effect, waarbij aantrekkelijke gezichten grotere hersenreacties opriepen in vergelijking met onaantrekkelijke gezichten. Dit effect was ook specifiek voor de geprefereerde geslachtsgezichten. Dit valentie-effect suggereert dat onze hersenen aantrekkelijke gezichten anders verwerken dan onaantrekkelijke gezichten, waarbij aantrekkelijke gezichten worden geassocieerd met een positievere emotionele reactie.
Voor de niet-geprefereerde geslachtsgezichten werd het valentie-effect echter niet waargenomen in het late LPP-interval.
De bevindingen suggereren dat de hersenen de aantrekkelijkheid van het gezicht anders verwerken, afhankelijk van het gewenste geslacht van de deelnemers. Gezichten van het geprefereerde geslacht wekten zowel salience- als valentie-effecten op, wat wijst op een meer conceptuele verwerking van aantrekkelijkheid. Aan de andere kant riepen gezichten van het niet-geprefereerde geslacht vroege differentiële reacties op, wat duidt op een meer perceptuele evaluatie van aantrekkelijkheid.
“De vondst van zo’n langdurig sterk valentie-effect is nieuw”, merkte Revers op. “Affectieve neuroimaging-onderzoeken hebben gewoonlijk alleen salience-effecten gevonden. De gangbare praktijk om alleen de eerste 800 of 1000 ms na het begin van de stimulus te analyseren, heeft mogelijk verhinderd dat eerdere onderzoeken valentie-effecten detecteerden. We adviseren toekomstige studies om latencies tot 3000ms te onderzoeken.”
De studie, ” Neurale reacties op gezichtsaantrekkelijkheid: gebeurtenisgerelateerde mogelijkheden maken onderscheid tussen salience- en valentie-effecten “, is geschreven door Hans Revers, Katrijn Van Deun, Jean Vroomen en Marcel Bastiaansen.
Bronnen