Positieve illusies over het perspectief van de partner kunnen gunstig zijn voor mensen met gehechtheidsonzekerheid – maar er zit een addertje onder het gras.
Een nieuwe studie gepubliceerd in het Journal of Social and Personal Relationships probeerde te bepalen of het een voordeel is voor echtgenoten die worstelen met onveilige gehechtheid (angst of vermijding) om onrealistische overtuigingen te hebben over de positieve en zorgzame eigenschappen van hun partner.
De studie bracht gemengde resultaten aan het licht; bij pasgetrouwde heteroseksuele stellen waarbij een van de echtgenoten onveilige gehechtheid ervaart, ondersteunden positieve illusies over het innemen van een tweetallig perspectief door de partner hogere tevredenheidspercentages gedurende twee jaar. Maar er waren een paar deelnemers wiens positieve illusies voor meer onzekerheid en ontevredenheid zorgden. Deze bevindingen kunnen erop wijzen dat het koesteren van positieve illusies over echtgenoten de gevolgen van onveilige gehechtheid kan verzachten.
De hechtingstheorie stelt dat individuen als gevolg van jeugdrelaties met zorgverleners volwassen worden met gedragingen en attitudes ten aanzien van hechte relaties die zowel positieve als negatieve gevolgen kunnen hebben. Hechtingsonzekerheid kan ontstaan door zowel angstige als vermijdende gehechtheid. Bij angstige gehechtheid is er onzekerheid rond afwijzing en verlating; vermijdende gehechtheid zorgt ervoor dat mensen hun partner wantrouwen terwijl ze intimiteit proberen te ontwikkelen.
Om de negatieve gevolgen van deze hechtingsstijlen onder controle te houden, wilde het onderzoeksteam onderzoeken of positieve overtuigingen over de partner de huwelijkstevredenheid zouden verhogen.
“Ik was geïnteresseerd in hoe onveilige gehechtheid de perceptie van mensen van hun romantische partner beïnvloedt”, verklaarde studieauteur Richard Rigby, een afgestudeerde student aan de Simon Fraser University en lid van het Close Relationships Lab . “Ik bracht deze interesse naar mijn supervisor (dr. Cobb) en zij stelde voor om naar positieve illusies te kijken. Toen ik begon met onderzoeken, besefte ik hoe krachtig positieve illusies zijn bij het onderhouden van relaties en begon ik minder na te denken over hoe onzekerheid over gehechtheid percepties verandert en hoe percepties onzekerheid over gehechtheid kunnen bufferen.
“Positieve illusies helpen mensen stormachtige delen van hun relatie te doorstaan door hen gerust te stellen dat hun partner een goede keuze is. Ik had het gevoel dat deze geruststelling onzekere individuen enorm zou helpen. Vooral als het positieve illusies waren over een eigenschap waardoor de onzekere persoon zich begrepen voelt. Daarom heb ik positieve illusies onderzocht over dyadische perspectiefinname (dat wil zeggen, kan mijn partner dingen vanuit mijn perspectief zien).”
“Sommige andere onderzoeken hebben aangetoond dat de negatieve effecten van de onveilige gehechtheid van een individu kunnen worden verminderd als hun partner op een ondersteunende manier handelt (dwz partneronzekerheid bufferen). Ik dacht dat de positieve illusies die mensen over hun partner hebben, op dezelfde manier zouden kunnen werken als het werkelijk waargenomen ondersteuningsgedrag van hun partners. Ik dacht echter ook na over de nadelen van positieve illusies; zouden ze ervoor zorgen dat onzekere mensen nog meer teleurgesteld zouden worden als hun partner niet aan deze overdreven percepties zou voldoen? Dit leek me een mooi project voor mijn masterscriptie.”
De studie omvatte 196 pas getrouwde heteroseksuele paren die ermee instemden gemiddeld 8 jaar in de studie te blijven. Onderwerpen werden geworven via kranten en online media. Aan het begin van het onderzoek moesten koppels elke drie maanden enquêtes invullen. Deze beoordelingen verzamelden gegevens over tevredenheid in het huwelijk, het innemen van zelf- en ander perspectief, en gehechtheidsonzekerheid. Daarnaast woonden de paren twee sessies in het lab bij, één drie maanden na de bruiloft en één aan het einde van het onderzoek.
Uit de resultaten van het onderzoek bleek dat voor conflictbeheersing op korte termijn, geloven dat uw partner uw standpunt kan innemen, en geloven dat hun vermogen om dat te doen groter is dan wat het in werkelijkheid is, de tevredenheid in het huwelijk vergroot. Er waren enkele gevallen waarin het tegenovergestelde werd gevonden; de overtuiging dat de echtgenoot hun standpunt genereus kan begrijpen, resulteerde in verminderde huwelijkstevredenheid.
“Veel studies, waaronder de mijne, geven aan dat positieve illusies over het algemeen goed zijn voor relaties”, vertelde Rigby aan PsyPost. “Maar mijn studie benadrukt dat wanneer er onzekerheid aanwezig is, de rol van positieve illusies veel ingewikkelder is. In sommige gevallen zijn positieve illusies geweldig!”
“Ze zijn vooral goed in een relatie met een echtgenoot die moeite heeft om emotioneel open te zijn (hoge mate van vermijding van gehechtheid). Als hij denkt dat zijn vrouw uitstekend is in het zien van dingen vanuit zijn perspectief, en deze percepties haar ware capaciteiten overdrijven (zeer positieve illusies), dan doet zijn onzekerheid er misschien minder toe voor de relatietevredenheid van het paar (een bufferend effect).”
“Maar in andere gevallen hebben positieve illusies dit bufferende effect niet, maar maken ze eerder de relatie tussen onzekerheid en afname van de tevredenheid over het huwelijk sterker (een versterkend effect)”, legt Rigby uit. “Dit lijkt te gebeuren als de vrouw een hoge mate van gehechtheidsvermijding heeft, of de echtgenoot een hoge mate van gehechtheidsangst. Positieve illusies over het innemen van dyadisch perspectief lijken dus over het algemeen geweldig te zijn voor vermijdende echtgenoten (en hun partners), maar hebben mogelijk negatieve langetermijneffecten voor vermijdende echtgenotes en angstig gehechte echtgenoten.
De onderzoekers waren verrast door de complexiteit van hun bevindingen.
“Ik verwachtte dat positieve illusies goed zouden zijn in het verminderen van de negatieve effecten van onzekerheid in het moment, maar was er iets minder van overtuigd dat positieve illusies beschermende langetermijneffecten zouden hebben,” zei Rigby. “In plaats daarvan hadden we de verrassende resultaten waarbij positieve illusies op korte en lange termijn geweldig waren voor mannen met een hoge mate van gehechtheidsvermijding, maar meer negatieve langetermijneffecten hadden voor vrouwen met een hoge mate van gehechtheidsvermijding en echtgenoten met een hoge mate van gehechtheidsangst. Het was verrassend om resultaten te hebben met contrasterende geslachtsverschillen.”
“Ik was aanvankelijk verrast dat positieve illusies minder gunstig leken te zijn voor mensen met een hoge hechtingsangst”, voegde de onderzoeker eraan toe. “Gehechtheidsangst wordt normaal gesproken geassocieerd met het zoeken naar geruststelling in relaties, en ik dacht dat positieve illusies geruststelling zouden bieden. Maar het is logisch waarom het niet nuttig is, omdat mensen met hechtingsangst slechte werkmodellen van het zelf hebben, wat betekent dat ze bang zijn dat ze een relatie niet waard zijn. Denken dat hun partner verbazingwekkend empathisch is, kan hen geruststellen dat hun partner fantastisch is, maar hun onzekerheid dat ze een goede partner onwaardig zijn, kan die voordelen tenietdoen.
Het onderzoeksteam erkende enkele beperkingen. Ten eerste, naarmate het huwelijk evolueert en de studie langer had geduurd, zouden er wellicht andere resultaten zijn verkregen. Ten tweede waren de gegevens gebaseerd op zelfrapportage door de deelnemers, waardoor de gegevens kwetsbaar waren voor vertekening.
Rigby wees ook op enkele gebieden voor toekomstig onderzoek.
“We gebruikten een specifieke positieve illusie over het innemen van dyadisch perspectief, omdat we vonden dat empathie een belangrijke eigenschap zou zijn om te onderzoeken”, aldus de onderzoekers. “Positieve illusies kunnen echter worden gemeten over elke kwaliteit (bijvoorbeeld vriendelijkheid, vriendelijkheid, humor). Het zou interessant zijn om te zien of verschillende domeinen van positieve illusies verschillende effecten hebben.”
“De verschillen tussen de seksen behoeven nader onderzoek. Waarom zijn deze positieve illusies gunstig voor echtgenoten met een hoge mate van gehechtheidsvermijding, maar houden ze verband met minder bevrediging op de lange termijn voor vrouwen met een hoge mate van gehechtheidsvermijding of echtgenoten met een hoge mate van gehechtheidsangst? Ik denk dat het iets te maken kan hebben met de manier waarop mannen en vrouwen anders worden gesocialiseerd (dwz de emotionele afstand in de Noord-Amerikaanse samenleving kan worden versterkt bij mannen, maar niet bij vrouwen; behoeftigheid is veel minder wenselijk bij mannen dan bij vrouwen). Dit is echter speculatief en vereist nader onderzoek.”
“Een ding dat we niet hebben onderzocht, was de partnervervullende profetie van positieve illusies,” voegde Rigby eraan toe. “Eerdere studies hebben aangetoond dat mensen na verloop van tijd vaak groeien om de positieve illusies van hun partner te belichamen (als ik bijvoorbeeld denk dat mijn partner goed is in het innemen van mijn perspectief, zullen hun vaardigheden om het perspectief in te nemen waarschijnlijk in de loop van de tijd groeien). Het zou interessant zijn om te zien of deze groei verandert in de context van onveilige gehechtheid.”
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
