De bewering van tegenstanders van Brett M. Kavanaugh dat valse beschuldigingen van verkrachting of poging tot verkrachting uiterst zeldzaam zijn, wordt weerlegd door een aantal studies, zeggen onderzoekers in The Washington Yimes.
Liberalen op tv en sociale media zeiden herhaaldelijk tijdens het proces van de aanstelling van Kavanaugh door de senaat dat slechts 2 procent van de aanklachten leugens zijn – wat betekent dat er waarschijnlijk meer kans op waarheid is bij de meerderheid van dergelijke aanklachten, zoals die van Christine Blasey Ford van 36 jaar geleden bij het seksueel misbruik van haar.
Brent E. Turvey, een criminoloog, schreef een boek uit 2017 dat dit idee verdrijft. Zijn onderzoek, en dat van twee co-auteurs, citeerde statistische studies en rapporten over politierisico’s. Een academische studie toonde aan dat maar liefst 40 procent van de aanrandingsklachten vals zijn. Turvey schreef dat de FBI in de jaren negentig het percentage valsheid vaststelde op 8 procent voor verkrachting of poging tot verkrachting.
“Er is geen tekort aan politici, voorstanders van slachtoffers en nieuwsartikelen die beweren dat het landelijke valse rapport voor verkrachting en aanranding bijna onbestaand is, met een cijfer van ongeveer 2 procent”, schrijft Mr. Turvey, die het Forensic Criminology Institute leidt. “Dit cijfer is niet alleen onnauwkeurig, maar het heeft ook geen basis in de realiteit. Dit publiekelijk rapporteren als een geldige frequentieratio op een empirische basis is wetenschappelijk nalatig of frauduleus. ”
Een recente studie ondersteunt deze beoordeling. Het Pentagon brengt jaarlijks verslag uit over seksueel geweld in het leger. Bijna een kwart van alle gevallen vorig jaar werd geseponeerd wegens gebrek aan bewijs.
Charlotte Huisman schreef reeds in maart 2011 in de Volkskrant dat veel aangiften van minderjarige meisjes van aanranding of verkrachting na politieonderzoek blijken niet te kloppen. Een op de vijf aangiften is vermoedelijk vals. Het percentage meisjes dat met een dubieus verhaal over een zedenmisdrijf naar de politie gaat, is nog groter. Ongeveer de helft van hen besluit geen aangifte te doen na het eerste gesprek met de politie, waarin wordt verteld dat het doen van een valse aangifte strafbaar is. Dit blijkt uit het verkennende onderzoek Lastige Verhalen van het Arnhemse Bureau Beke, naar valse aangiften van zedenmisdrijven door meisjes van 12 tot 18 jaar, op basis van onder meer politiecijfers. Het forse percentage vermoedelijk valse zedenaangiften is niet alleen nadelig voor echte slachtoffers van zedenmisdrijven die mogelijk minder snel worden geloofd, en voor de politie die er veel onderzoeksuren aan verspilt. ‘De onterecht aangewezen verdachten staan geregistreerd als verdachte van een zedenmisdrijf.
In het onderzoek zijn alleen aangiften als vals aangemerkt, als de aangeefster later heeft toegegeven dat ze heeft gelogen. Daarnaast blijkt er een aanzienlijk percentage twijfelachtige aangiften te zijn, waarvan de politie vermoedt dat een groot deel ervan vals is. ‘Als meiden eenmaal hebben verklaard dat ze zijn verkracht of aangerand, zijn ze moeilijk van hun verhaal af te brengen, ook als uit het onderzoek duidelijk blijkt dat hun verhaal niet klopt’, aldus Van Wijk, criminoloog vanhet Arnhemse Bureau Beke.
De rechercheurs gaan twijfelen als een meisje lang wacht met het doen van aangifte. Ze kan niet vertellen welke en in welke volgorde seksuele handelingen zijn gepleegd en ze voegt telkens nieuwe, meestal extremere, informatie aan het verhaal toe. Op sommige vragen van de politie zegt ze dat ze het zich niet meer kan herinneren, bijvoorbeeld omdat ze gedrogeerd of dronken was. De getoonde verwondingen komen soms niet overeen met het verhaal.
Ook weigeren sommige meisjes mee te werken aan een medisch onderzoek of kunnen ze de plaats van het misdrijf niet aanwijzen.
Sommige meisjes doen een valse aangifte om aandacht te krijgen. Andere genoemde redenen zijn bijvoorbeeld wraak of de angst dat haar vriend hoort dat ze vrijwillig seks heeft gehad met een ander. Het komt veel voor dat meisjes een verhaal over een aanranding gebruiken als smoes waarom ze niet op tijd op school of thuis waren. Veel meisjes die valse aangiften doen hebben problemen thuis of psychische problemen.
De #metoo campagne heeft veel losgemaakt. Slachtoffers van seksuele intimidatie en misbruik worden aangemoedigd om hun ervaringen te delen, erover te praten en misstanden te melden. Dat is een goede zaak. Die onthullingen en discussies in de media maken ons er ook van bewust dat twee personen een voorval of vrijpartij totaal verschillend kunnen interpreteren. Wat de een ziet als een gezellige avond, kan de ander – vaak pas (veel) later – ervaren als verkrachting. Hij of zij heeft achteraf spijt of wil iets verbergen. Tussen deze twee extremen zit een groot grijs gebied. Wat is waarheid, welk verhaal klopt of hebben ze misschien allebei een beetje gelijk? En wat als de beschuldiging vals blijkt te zijn of de aangifte van misbruik wordt gedaan uit wraak bijvoorbeeld in een (v)echtscheiding om de ex-partner te treffen?
Dit laatste komt ook veel vaker voor dan leken denken, met enige regelmaat zelfs, zegt Kim Lens onderzoeker en docent aan de Universiteit van Tilburg. ‘Het zijn voornamelijk vrouwen die bij een vechtscheiding de volledige voogdij proberen te krijgen over hun kind en daarom liegen dat zij of hun kind is misbruikt.’ Als er aangifte is gedaan, is het aan de politie om te onderzoeken of de beschuldigingen terecht zijn of niet. Maar uit onderzoek blijkt dat rechercheurs het onderscheid tussen een echte en een valse zedenaangifte helemaal niet goed kunnen maken. ‘Nattevingerwerk’, noemt onderzoeker André de Zutter van de Universiteit Maastricht de manier waarop de politie zedenaangiften beoordeelt. Vergeleken met andere misdrijven komen onterechte zedenaangiften vaak voor, volgens De Zutter. Als die worden gedaan rondom een scheiding is de beschuldiging in 90 – 95% van de gevallen onterecht!
Als de politie eenmaal in die tunnel zit, is er nauwelijks nog een weg terug. Niet alleen voor Justitie zelf; zij maken immers geen fouten, maar ook niet voor het vermeende slachtoffer. Die komt, als de stap naar een valse aangifte eenmaal is gezet en meerdere verklaringen zijn afgelegd, op een ‘point of no return’. Om geloofd te worden komt er iedere keer een schepje bovenop; de verhalen worden almaar groter en ernstiger waardoor het steeds moeilijker wordt om nog op de onterechte beschuldigingen terug te komen. En mocht de aangeefster toch nog twijfelen, dan is daar de politie die haar met raad en daad bijstaat en haar zelfs aanmoedigt de aangifte door te zetten. Daar komt bij dat een zedenaangifte in principe niet kan worden ingetrokken.
Zedendelicten zijn erg stigmatiserend, zegt Kai Lindenberg, hoofddocent straf(proces)recht aan de Universiteit van Groningen. ‘Het zal je maar gebeuren dat iemand zoiets over je naar buiten brengt, terwijl het niet waar is. Je bent in feite al schuldig bevonden. Het vervelende is, is dat er ook valse aangiften worden gedaan.
Als het verhaal ook nog meteen in de media is gebracht, wordt de beschuldigde al meteen publiekelijk veroordeeld, ook al gaat het uiteindelijk om een valse aanklacht. Vaak is de carrière voor betrokkene afgelopen onder het mom dat waar rook is ook wel vuur zal zijn. Slachtoffers moeten vooral aangemoedigd worden om onmiddellijk klacht in te dienen, en eerlijk te zijn en moeten zich ook bewust zijn, dat hun vermeende aanklacht grote gevolgen kan hebben voor de vermeende dader. Een vermeende aanklacht uit wraak is totaal onaanvaardbaar.
Lees ook deze bachelorproef van studenten PXL verpleegkunde 2014-2015
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
