Het is misschien ondenkbaar, maar sommigen van ons gaan te ver door met het sociale isolement schrijft Arthur Bregman.
Aanvankelijk waren Covid-19 afstandsmaatregelen moeilijk te doorgronden – geen concerten, clubs, grote feesten meer. Ook het eten in restaurants en cocktailuren nam sterk af. Voor ons allemaal was het ‘nieuwe normaal’: thuisblijven, zoomen, chatten met vrienden als je eenzaam bent, en alleen winkelen via bezorging.
Het was onvermijdelijk dat wij ons aanpasbare mensen begonnen aan te passen aan dit isolate leven. Maar misschien zal een deel van deze aanpassing veel te lang bij ons blijven vanwege de angst die is gewekt door de pandemie. Voor sommige introverte mensen kunnen angst en ongerustheid hen in de gevangenis van hun huizen houden. Zelfs voor extraverten kan het huis de rol van gevangene gaan spelen in een trieste wending van het Stockholm-syndroom, wanneer gevangenen voorliefde voor de ontvoerder ontwikkelen.
De terrasjes lonken, zelfs een pretpark of museum mag weer en we kunnen straks ook nog op vakantie. Een feestelijke tijd komt eraan, maar niet voor iedereen.
In veel opzichten is het logisch. Zelfs vóór Covid-19 was de wereld in de richting van meer leveringen, home entertainment en online winkelen geëvolueerd. Ook dating speelde zich meer en meer online af, maar na de nodige online gesprekken volgde een fysieke ontmoeting. Maar nu is het zo ongeveer de vereiste manier van leven. Introverte mensen hebben het tot nu toe gemakkelijker gehad en hebben eindelijk de druk van de constante interacties van het moderne leven door elkaar geschud.
De kans is reëel dat veel mensen na de coronacrisis last zullen hebben van het grotsyndroom. Het grotsyndroom betekent dat na een jaar binnen zitten mensen schrik hebben om terug buiten te komen. Niet uit angst voor het virus, maar uit angst voor het sociale contact dat erbij komt kijken
Extraverte mensen daarentegen hebben te maken gehad met minder persoonlijke tijd en persoonlijke festiviteiten.
Introvert of extravert, velen van ons zijn klaar om een einde te maken aan deze pandemie. Maar sommigen raken te wennen aan de dingen zoals ze zijn.
Cave-syndroom
Bregmans begon een schokkende trend te zien bij sommige van zijn patiënten en in de rest van de wereld. Hij noemt het het ‘grotsyndroom’. En het kan zowel introverte als extraverte mensen overkomen, aangezien de meeste mensen ergens in het midden van dat spectrum vallen.
Caveman-syndroom of grotsyndroom treedt op wanneer mensen gehecht raken aan deze Covid-19-situatie en aan de besloten wereld van hun eigen kleine cocoon. Natuurlijk niet gehecht aan het virus zelf, maar gehecht aan het huis, de angst voor onzekerheid en de effecten ervan op ons dagelijks leven.
Introverte mensen en angst
Dit kan vooral problematisch zijn voor mensen die lijden aan angststoornissen die al de dreiging vormen om agorafobische neigingen te creëren (agorafobie is in wezen de angst om het huis uit te gaan). Door het opnemen van al de internaliserende angst van gebeurtenissen in de wereld als geheel, worden mensen die zich meestal naar binnen keren in wezen stilgelegd door angst en worden ze niet meer bereid het huis te verlaten. Zelfs om boodschappen te doen, een medische procedure te ondergaan of zelfs te worden ingeënt! Ook inzake relaties durven mensen niet meer uitgaan, experimenteren, mensen ontmoeten,daten, verliefd worden, afgewezen worden, ….
Extraverte mensen kunnen ook last hebben van het Cave-syndroom
De manier waarop extraverte mensen deze aandoening ontwikkelen, is eigenlijk vergelijkbaar met een ander psychologisch fenomeen dat bekend staat als het Stockholm-syndroom. Met het Stockholmsyndroom kan een gijzelaar een soort band gaan voelen met de gijzelnemers. Ze beginnen, om redenen die te ingewikkeld zijn om hier te bespreken, zich te identificeren met hun ontvoerders en vertrouwen op hen voor troost. Het huis en de bekende angst voor onzekerheid beginnen een disfunctionele gewoonte van het leven te worden.
Gegijzeld door een virus?
Alleen in onze huidige situatie betekent identificatie met de agressor identificatie met onze huizen en zelfs de pandemie zelf.
Voorlopig en in de nabije toekomst zal er waarschijnlijk niets veranderen. Vaccinaties verlopen traag en dankzij onze inspanningen om afstand te houden slagen we er in om een Covid-infectie te overleven. Maar nu de cijfers dalen en de vaccinaties toenemen, heeft deze uitdaging een einde in zicht. Zullen mensen die gehecht zijn geraakt aan het ‘nieuwe normaal’ in staat zijn om terug te keren?
Zelfs als het virus zou verdwijnen, is er nog steeds een kans dat iemand met het Cave-syndroom thuis zou blijven – ze hebben de huidige levensstijl geïnternaliseerd in een disfunctioneel basisgedrag. Een overvloed aan excuses kan voor zulke personen klaarstaan.
Professor psychologie Inez Germeys (KU Leuven) stelt in ‘Nieuwe feiten’ dat mensen gewoontedieren zijn. “Mensen zijn gesetteld in de situatie zoals die nu is, hebben zich daaraan aangepast. Het huis verlaten, mensen zien en naar je werk of café gaan, het zijn gewoontes die we weer moeten opbouwen. Dat heeft tijd nodig.”
Daarnaast speelt angst een rol. “Als je kijkt naar risicoperceptie, hoe groot mensen de kans inschatten dat ze ziek worden, zie je dat het twee kanten op gaat. De grote massa’s die plots samenkomen, daar is de risicoperceptie te laag. Voor mensen die niet naar buiten komen is de risicoperceptie te hoog. Want veilig buiten een terrasje doen, dat kan, daar zijn de experts het over eens.”
“We zijn al die prikkelingen en al die stimulatie niet meer gewend”, gaat Germeys verder. “Typische dingen als smalltalk, hoe ging dat ook alweer? Dat zijn dingen waar we heel lang niet meer mee bezig zijn geweest.”
De grot verlaten
Betekent dit dat u geestelijk ziek bent omdat u het comfort van thuiswerken en minder sociale verplichtingen prettig vindt? Niet noodzakelijk. Het gemak van deze ontwikkelingen kan niet worden ontkend, en het maakt het leven in veel opzichten legitiem gemakkelijker. Maar het gevaar schuilt erin overdreven gehecht te raken aan het punt waarop het het leven verstoort, zelfs wanneer het weer normaal wordt.
Gedurende tientallen jaren van het helpen van patiënten met angst- en agorafobie-stoornissen, heeft Brugman gemerkt dat het meeste succes werd gevonden bij degenen die een metgezel vonden om hen te helpen. Iemand die zachtjes en vriendelijk op een persoon kan inspelen om zijn of haar comfortzone te verlaten. Het is ook niet alleen een eenrichtingsverkeer. Er kan bijvoorbeeld een wederzijds voordelige relatie ontstaan
“Hé, je zit al eeuwen opgesloten. Laten we een hapje gaan eten. ” “Oké, maar dan moeten we binnen blijven en wat werk verzetten.”
Misschien kan een vertrouwde geliefde onze sleutel zijn tot evenwicht en geluk, en voorkomen dat we het Cave-syndroom ontwikkelen wanneer de buitenwereld weer begint te herstellen.
En als je geen geliefde hebt, kan een goede vriend, kennis of familielid je mee naar buiten tronen zodat het favoriete corona-isolement voor zowel introverte als extraverte mensen doorbroken kan worden en men het aandurft om terug in levende lijve te gaan daten, verliefd te worden, de kans te hebben afgewezen te worden maar uiteindelijk toch een soulmate tegen te komen.
Het is gevaarlijk wanneer mensen zich alleen nog maar goed voelen in hun eigen grot, een man cave of woman cave en niet meer de moeite doen om buitenshuis te gaan. Ze zijn gewoon geworden aan een routineleven van altijd thuis te zijn, televisie te kijken, te eten en niemand te zien.
Corona heeft er niet alleen voor gezorgd dat er minder datingkansen waren maar ook na Corona blijft het virus het relationeel leven verstoren.
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
