Heeft je politieke voorkeur impact op wie je aantrekkelijk of niet aantrekkelijk gaat vinden. Justin Lehmiller onderzocht het fenomeen in zijn blog.
Over het algemeen hebben mensen de neiging om romantische partners te selecteren die soortgelijke politieke opvattingen hebben. Zo is er bijvoorbeeld een recente studie waarin onderzoekers keken naar registratiepatronen van partijen van heteroseksuele getrouwde paren in 30 Amerikaanse staten [1]. Wat ze vonden was dat mannelijke en vrouwelijke partners bij dezelfde partij in 70 procent van de huishoudens waren geregistreerd; slechts 30 procent betrof een soort mismatch. Van die mismatches had slechts ongeveer een derde betrekking op een democraat samen met een republikein, de rest op mensen met partijdige relaties met partners.
Het feit dat slechts ongeveer 1 op de 10 huidige getrouwde paren een democraat-republikeins paar was in de VS, suggereert dat mensen met extreme politieke verschillen niet vaak samenkomen of, als ze dat wel doen, hun relaties niet erg lang duren. Waarom is dat? Sociale psychologie kan ons helpen te begrijpen waarom mensen de neiging hebben om relaties aan te gaan met mensen die politiek gelijkgestemd zijn.
Ten eerste is er een langlopend onderzoek dat dateert uit de jaren zestig, waaruit blijkt dat mensen zich aangetrokken voelen tot mensen die op hen lijken – een fenomeen dat door sociale wetenschappers wordt aangeduid als assortative paring [2]. We gaan niet alleen voor mensen met een vergelijkbare houding, maar ook voor mensen die genieten van dezelfde activiteiten, die een vergelijkbare achtergrond hebben en die ongeveer dezelfde fysieke aantrekkelijkheid hebben als wij.
We voelen ons om verschillende redenen aangetrokken tot gelijkenis, maar het belangrijkste is misschien wel dat het feit dat het samenzijn met iemand die de wereld op dezelfde manier bekijkt als jij , het gevoel versterkt dat jouw opvattingen juist zijn. Dat is iets waardoor we ons behoorlijk goed voelen. Het hebben van een partner die op jou lijkt, biedt ook een zekere mate van beveiliging en voorspelbaarheid, omdat je weet hoe ze zich in de toekomst waarschijnlijk zullen gedragen.
Het is niet alleen dat we ons aangetrokken voelen tot gelijkenis. Tegelijkertijd zijn we geneigd om ons aangetrokken te voelen tot ongelijkheid. Met andere woorden, erachter komen dat iemand verschillende opvattingen heeft, kan ook aantrekkingskracht hebben.
Sommige onderzoeken suggereren zelfs dat het negatieve effect van ongelijkheid op aantrekking zelfs groter is dan het positieve effect van gelijkenis [3]. Dit is logisch in het licht van iets dat sociale psychologen de negativiteitsbias noemen, of het idee dat – al het andere gelijk – negatieve informatie onze aandacht meer domineert dan positieve informatie. Er wordt gedacht dat dit een adaptieve cognitieve bias is in de zin dat meer aandacht aan het negatieve kann helpen om mensen en situaties te vermijden die mogelijk slecht voor ons zijn. Het nadeel is echter dat dit negativiteitsvooroordeel ervoor zorgt dat een slechte eerste indruk uiterst moeilijk te corrigeren is.
Een ander principe van sociale psychologie dat ons kan helpen begrijpen waarom paren met extreem verschillende politieke achtergronden weinig en ver tussen liggen, is onze neiging om vooringenomenheid in groepen aan te tonen. Wat dit betekent is dat we favoritisme tonen tegenover degenen die tot dezelfde groepen behoren als wij, terwijl degenen die tot andere groepen behoren negatief worden bekeken en behandeld. We doen dit omdat we gemotiveerd zijn om iets te bereiken dat positief onderscheidend vermogen wordt genoemd. Kortom, we willen onze groepen als beter kunnen beschouwen dan andere groepen, omdat een goed gevoel over de groepen waartoe we behoren ons bij uitbreiding een goed gevoel over onszelf geeft.
Dit ingroeps bias-effect is aangetoond in het geval van aantrekkingskracht op mensen van verschillende politieke partijen. In een studie die in 2012 plaatsvond, vroegen onderzoekers Amerikanen om de fysieke aantrekkelijkheid te beoordelen van mensen die tijdens de presidentsverkiezingen van dat jaar als Romney- of Obama-aanhangers werden bestempeld [4]. Wat ze vonden was dat degenen die zich identificeerden als Republikeinen foto’s van Obama-aanhangers over de hele linie als minder aantrekkelijk beoordeelden. Evenzo beoordeelden degenen die zich identificeerden als Democraten voorstanders van Romney als minder aantrekkelijk.
Interessant is echter dat, hoewel mannen geen aantrekkelijkheidsscore gaven aan mensen van dezelfde politieke partij, vrouwen dat wel deden. Het is niet duidelijk wat de oorzaak is van dit genderverschil en we moeten kijken of dit effect standhoudt in toekomstige studies; de onderzoekers achter deze studie suggereren echter de intrigerende mogelijkheid dat vrouwen “discriminerender zijn dan mannen als het gaat om politieke compatibiliteit.” Ze beweren dat dit logisch zou zijn in het licht van de evolutietheorie, die beweert dat vrouwen selectiever en discriminerend zijn dan mannen als het gaat om relaties, omdat reproductie duurder is voor vrouwen.
Hoewel dit alles ons helpt te begrijpen waarom mensen met verschillende politieke achtergronden onwaarschijnlijke bedgenoten zijn, komen een verrassend aantal Democraten en Republikeinen inderdaad samen. Dus waarom is dat? Hoe komen ze voorbij de afstoting en ingroei-vooringenomenheid die politieke verschillen zo vaak veranderen in het breken van relaties? Nogmaals, sociale psychologie biedt waardevol inzicht.
Hoewel moeilijk, zijn we in staat om vriendschappen en romances te vormen met mensen die tot concurrerende groepen behoren – inclusief mensen van rivaliserende politieke groepen. De contacthypothese kan ons helpen te begrijpen wanneer en waarom dit waarschijnlijk zal gebeuren.
De contacthypothese specificeert dat wanneer mensen uit verschillende groepen met elkaar omgaan, de grenzen tussen hen kunnen worden afgebroken en positieve gevoelens kunnen ontstaan als – en alleen als – aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Relaties ontwikkelen zich bijvoorbeeld eerder wanneer mensen zich in coöperatieve situaties bevinden die naar gemeenschappelijke doelen werken. Wat dit betekent is dat als, bijvoorbeeld, een Democraat en een Republikein op hun eerste date waren en ze besloten om een competitief spel tegen elkaar te spelen, de kans groot is dat het niet goed zal gaan. Als ze echter in plaats daarvan als een team aan dezelfde doelen werken, hebben ze een grotere kans om hun verschillen opzij te zetten.
Naast samenwerking en gemeenschappelijke doelen, is het ook belangrijk wat je vrienden en familie van je denken dat je met iemand van een andere partij uitgaat. Als je bijvoorbeeld weet dat je vrienden of ouders er geen punt van maken dat je met iemand van een andere politieke voorkeur gaat daten, dan kunnen dates met iemand met een andere politieke voorkeur wel lukken. Als je beste vriend en ouders geen rigide politieke opvattingen hebben, ben je misschien eerder geneigd om op een tweede date te gaan met iemand met een andere politieke achtergrond.
Kortom, als de omstandigheden van de bijeenkomst precies goed zijn, kunnen mensen daten overwegen (en uiteindelijk trouwen) over verschillende partijen heen.
[1] Hersh, E., & Ghitza, Y. (2018). Mixed partisan households and electoral participation in the United States. PloS one, 13(10), e0203997.
[2] Luo, S., & Klohnen, E. C. (2005). Assortative mating and marital quality in newlyweds: a couple-centered approach. Journal of Personality and Social Psychology, 88(2), 304.
[3] Singh, R., & Ho, S. Y. (2000). Attitudes and attraction: A new test of the attraction, repulsion and similarity‐dissimilarity asymmetry hypotheses. British Journal of Social Psychology, 39(2), 197-211.
[4] Nicholson, S. P., Coe, C. M., Emory, J., & Song, A. V. (2016). The politics of beauty: The effects of partisan bias on physical attractiveness. Political Behavior, 38(4), 883-898.
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
