Jaloersheid en ontrouw vanuit evolutionair standpunt: verschil tussen mannen en vrouwen?
SEKS- EN RELATIEONDERZOEK
Als je het gevoel hebt dat iemand een bedreiging is voor je relatie komt jaloezie
waarschijnlijk op de proppen.
Onderzoekers constateren dat jaloezie wordt gekenmerkt door angst voor verlies, wantrouwen, of woede, vooral als men zich zorgen maakt over het verlies van een relatie te wijten een rivaal/rivale. Jaloezie dient als een mechanisme waardoor de persoon waakzaam blijft en zijn / haar relatie beschermt tegen mogelijke indringers. Een klassiek scenario waar jaloezie opwekt wordt is wanneer de partner zich in de aanwezigheid van aanwezigheid van beschikbare partners bevindt (die openstaan voor dates) wat kan resulteren in het feit dat de partner ontrouw wordt.
Ontrouw
Ontrouw wordt door wetenschappers op verschillende manieren geïnterpreteerd. Je kan het bekijken vanuit evolutionaire psychologen of meer sociale rol theoretici. Het verschil tussen beide benaderingen gaat over hoe verdriet, zorgen, gevaar gemeten wordt. Een benadering gebruikt zogenaamde ‘gedwongen keuze “alternatieven waarbij de respondent uit twee mogelijkheden een keuze moet maken : uw partner ontwikkelt een emotionele band met een ander individu (emotionele ontrouw) of uw partner heeft seks met een andere persoon (seksuele ontrouw).
Evolutionair psychologen hebben dit geforceerde keuze paradigma gebruikt om te laten zien dat mannen meer van streek geraken door seksuele ontrouw, terwijl vrouwen meer bedroefd geraken door emotionele ontrouw.
Vanuit een evolutionair psychologisch perspectief gezien leiden geslachtsverschillen als gevolg van een ontrouwe partner,tot verschillende reacties op ontrouw.
Vrouwen vrezen dat wanneer een man emotioneel betrokken geraakt bij een andere zij een aantal van de middelen kunnen verliezen die ze hebben beveiligd door hun band met één mannelijke partner. Mannen zijn meer bang dat als hun vrouwelijke partners seks hebben buiten de relatie, het mogelijk verwekte nageslacht niet van hen is. In principe zijn beide ongerust van omstandigheden waarin hun genetische nakomelingen krijgen niet de benodigde middelen.
Niet iedereen is het eens met de evolutionair perspectief en in plaats daarvan denken ze dat geslachtsverschillen meer het gevolg zijn van de manier waarop de overspelsituaties gepresenteerd worden. Onderzoekers die het evolutionaire model afzweren tekenen op dat geslachtsverschillen verdwijnen wanneer de deelnemers aan onderzoek hun indrukken op continue schalen kunnen uitdrukken. Men gaat er van uit dat als vrouwen een van de twee uiterste antwoorden moet kiezen, namelijk emotioneel of seksueel bedrogen worden, vrouwen er zowiezo van uitgaan dat hun mannelijke partner hen al seksueel bedrogen heeft.
Wat zegt het onderzoek?
Een onderzoeker voerde een experiment om het evolutionaire perspectief meer nauwkeurig te onderzoeken. In deze studie manipuleerde de onderzoeker twee scenario’s (verbeeld je dat je partner seks heeft met iemand anders of verbeeld je dat je partner verliefd wordt op iemand anders) en de afkomst van de individuen (iemand van hetzelfde of van een ander ras). Als jaloezie echt komt voort uit de noodzaak voor de man om zeker ter zijn van van zijn vaderschap, moet seksuele ontrouw meer bedreigend zijn voor hem. Ook vanuit hetzelfde perspectief zouden vrouwen emotionele ontrouw meer onaangenaam vinden als het de mogelijke financiële en emotionele steun zou doen verdwijnen. De herkomst van de persoon met wie de ontrouw wordt begaan, zou de antwoorden van de deelnemers niet mogen beïnvloeden. Echter, als jaloezie een algemene emotionele reactie op een potentiële bedreiging voor een relatie is, dan is de herkomst van de persoon met wie de partner vals speelt wel van belang.
Voor deze studie werden 286 studenten, 214 vrouwen en 72 mannen, uit Zuid-Louisiana University geconfronteerd met scenario’s met betrekking tot mogelijke imaginaire ontrouw van hun partner. Elke deelnemer kreeg vier scenario’s gepresenteerd waarin hun partner ontrouw was, gebaseerd op de manipulaties die te maken hebben met het type van ontrouw en ras. Deelnemers moesten ook op een zes 7-punts schalen beoordelen hoeveel boosheid, jaloezie, kalmte, bedreiging, opluchting en pijn ze voelden als reactie op elk scenario. Resultaten toonden weinig effect van de invloed van de afkomst van de partner met wie de ontrouw plaatsvond als reactie op ingebeelde ontrouw.
De resultaten ondersteunden het idee dat mannen meer verontwaardigd zijn door seksuele dan emotionele ontrouw. Maar het bleek niet dat vrouwen minder geschrokken waren van de seksuele dan de emotionele ontrouw van hun partners. De vrouwen waren meer boos en gekwetst door de seksuele ontrouw dan de emotionele ontrouw. Ze waren even gekwetst door seksuele als emotionele ontrouw.”
Parrot, W.G. & Smith, R.H. (1993) Distinguishing the experiences of envy and jealousy. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 906–920.
Buss, D.M. (2000). The dangerous passion: Why jealousy is as necessary as love and sex. New York: Free Press.
DeSteno, D. & Salovey, P. (1996). Evolutionary origins of sex differences in jealousy: Questioning the “fitness” of the model. Psychological Science, 7, 367-372.
Bassett, J. F. (2005). Sex differences in jealousy in response to a partner’s imagined sexual or emotional infidelity with a same or different race other. North American Journal of Psychology, 7(1), 71-84.
Dr. Marisa Cohen