Grijze echtscheiding : wanneer koppels na tientallen jaren samen uit elkaar gaan
SEKS- EN RELATIEONDERZOEK

7089643 (CC0), Pixabay
De aankondiging van de scheiding door Bill en Melinda Gates verraste veel mensen. Van buitenaf leek het erop dat de levens van het paar erg met elkaar verweven waren. Waarom doe je dit nu na 27 jaar huwelijk?
Ondanks het feit dat het aantal echtscheidingen in het algemeen sinds de jaren tachtig is gedaald, is het aantal echtscheidingen onder 50-plussers gestegen tot historische niveaus. Een mogelijke verklaring voor de daling in echtscheidingen is natuurlijk omdat er minder getrouwd en meer samengewoond wordt. Koppels die zo uit elkaar gaan komen niet in de echtscheidingsstatistieken terecht. Oudere koppels zijn meestal getrouwd en vandaar dat ze ook talrijker in de statistieken terug komen. Maar het is toch opvallen dat het aan in de afgelopen twee decennia verdubbeld is. Nu is een op de vier echtscheidingen een ‘grijze echtscheiding’.
Er is een generatiewisseling geweest in de manier waarop mensen in de vijftig en zestig over hun relaties denken. Nu het stigma van echtscheiding in de loop van de tijd afneemt, voelen koppels zich niet langer verplicht om het vol te houden in een slecht huwelijk. Met een langere levensverwachting heb je het gevoel dat er nog heel wat te doen is en dat de tijd snel voorbij gaat.
Koppels hebben nu vaak hun carrière- of opvoedingsdoelen bereikt. Langdurige ontkoppeling in het huwelijk kan slechts een van de vele katalysatoren zijn voor partners om te vertrekken.
Stellen van wie de kinderen naar de universiteit zijn vertrokken, zullen zich soms op drift voelen. Routines , afgesproken rollen en rituelen die hun leven jarenlang hebben georganiseerd, komen abrupt tot stilstand. “We kennen elkaar niet eens meer”, vertelde een cliënt terwijl hij en zijn vrouw na een huwelijk van 23 jaar, in een sessie spraken over het proberen om weer contact met elkaar te krijgen. Ze waren de afgelopen 20 jaar “mama en papa”. Het ouderschap van hun twee kinderen was hun enige gemeenschappelijke focus. Dat lege nest heeft veel mogelijkheden, maar kan voor veel stellen een eenzame plek zijn.
Een nieuwe kans op onafhankelijkheid
Een andere factor die de toename van echtscheidingen op latere leeftijd stimuleert, is de toegenomen financiële onafhankelijkheid van vrouwen. Onderzoek geeft aan dat tweederde van de grijze echtscheidingen in heteroseksuele huwelijken geïnitieerd wordt door vrouwen. Niet langer gebonden aan een echtgenoot voor financiële zekerheid, kijken vrouwen naar hun volgende 20 of 30 jaar en wegen een oud huwelijk af tegen wat een opwindend nieuw hoofdstuk zou kunnen zijn. “Ik ben 15 jaar geleden gestopt met te proberen om met mijn man op vakantie te gaan. Het had gewoon geen zin. Hij zou gewoon ruzie met me maken, “vertelde een cliënt. “Nu ik met pensioen ben, wil ik mijn reisdroom najagen. We zijn nu zo ver uit elkaar dat ik niet eens wil dat hij bij me komt.” Dit is een voorbeeld van een koppeltype dat werd waargenomen in het onderzoek van Dr. Gottman – de scheidingsrelatie in een later stadium – een relatie waarin niet veel conflicten zijn.
Gottman geeft verder aan waarom zovele koppels uit elkaar gaan. Nadat hij duizenden paren had zien discussiëren in zijn laboratorium, was hij in staat specifieke negatieve communicatiepatronen te identificeren die echtscheiding voorspellen. Hij noemde ze de vier ruiters van de Apocalyps , en ze zijn kritiek, minachting, defensief gedrag en tegenwerking.
Minachting is de meest destructieve van “The Four Horsemen” omdat het zegt: ‘Ik ben beter dan jij. Ik respecteer je niet.” Het is zeer destructief. Het doelwit van minachting wordt gemaakt om de ander zich veracht en waardeloos te voelen.
Anderen met gebrek aan respect behandelen en hen met sarcasme bespotten zijn vormen van minachting. Dat geldt ook voor vijandige humor, schelden, nabootsen en/of lichaamstaal zoals rollende ogen en spottend.
In zijn boek Waarom huwelijken slagen of mislukken , merkt Dr. John Gottman op:
Wanneer minachting je relatie begint te overweldigen, heb je de neiging om de positieve eigenschappen van je partner volledig te vergeten, tenminste als je van streek bent. Je kunt je geen enkele positieve eigenschap of handeling herinneren. Dit onmiddellijke verval van bewondering is een belangrijke reden waarom minachting uit echtelijke interacties zou moeten worden geweerd.
Minachting tast de band aan die een stel stevig bij elkaar houdt. Het is onmogelijk om een band op te bouwen als je relatie geen respect meer heeft. Het bestaan van minachting is de grootste voorspeller van echtscheiding.
Het tegengif tegen minachting
Hier is het goede nieuws. Het vermogen van Dr. Gottman om echtscheiding te voorspellen is afhankelijk van gedrag dat in de loop van de tijd niet verandert. Je kunt een patroon van minachting in je relatie omkeren voordat het te laat is. Het tegengif ligt in het opbouwen van genegenheid en bewondering .
Dr. Gottman ontdekte dat de beste manier om genegenheid en bewondering te meten is om koppels naar hun verleden te vragen. Hoe hebben ze elkaar ontmoet? Wat waren hun eerste indrukken van elkaar?
Als een relatie in een crisis verkeert, is het onwaarschijnlijk dat partners veel lof krijgen door te praten over de huidige stand van zaken. Praten over de gelukkige gebeurtenissen uit het verleden helpt veel paren echter om weer contact te maken.
Als een paar hun genegenheid en bewondering voor elkaar kan doen herleven, zullen ze meer geneigd zijn om conflictoplossing als een team te benaderen, en de groei van hun gevoel van “wij-zijn” zal hen net zo verbonden houden als ze voelden toen ze elkaar voor het eerst ontmoetten.
“Ik zie een sprankje hoop als ik koppels vraag hoe ze verliefd zijn geworden. Partners vertellen hoe aantrekkelijk ze hun partner vonden. Wat waren ze grappig. Wat voelden ze zich nerveus en opgewonden om elkaar heen. ” aldus Gottman.
Ondanks alle pijn en negatieve gevoelens die zich in de loop der jaren hebben opgehoopt, is er nog steeds een straaltje vriendschap. De sleutel is om die gloeiende kool weer in vlammen op te laten gaan, en de beste manier om dit te doen is door een cultuur van waardering en respect in de relatie te creëren.
Dr. Gottman leert stellen om door een roze bril naar hun partner te kijken. In plaats van te proberen ze te betrappen op iets verkeerds, betrap ze erop dat ze iets goed doen en waardeer ze ervoor. Zelfs de kleine dingen. Ik vind het leuk hoe je je haar hebt gedaan vandaag. Bedankt voor het krijgen van mijn favoriete ijs. Ik waardeer het dat je stofzuigt zonder dat ik het je vraag. Het identificeren van minachting is de eerste stap om uw relatie weer op de rails te krijgen.
Nog drie tips om bij elkaar te blijven
Als je een langdurige relatie hebt, volgen hier enkele op onderzoek gebaseerde suggesties voor het creëren en onderhouden van een levendige relatie die door de jaren heen bloeit:
- Onderhoud na verloop van tijd een goede vriendschap met je partner. Zorg ervoor dat je voldoende tijd met elkaar doorbrengt en plezier maakt . Dit geldt dubbel voor ouders. Je hebt tijd nodig samen zonder de kinderen. Dit houdt je relatie op de voorgrond, zodat het geen slachtoffer wordt van het ouderschap. Het houdt u ook in contact met hoe u en uw partner in de loop van de tijd veranderen.
- Pak verschillen tijdig aan om te voorkomen dat er wrok ontstaat. Onderzoek toont aan dat conflicten normaal zijn en te verwachten zijn in elke relatie. De kwaliteit die gelukkige van ongelukkige relaties scheidt, is het vermogen om snel te herstellen .
- Concentreer je op hoe je zou willen dat de relatie er in de toekomst uitziet. Deel dromen en hoop voor wat jullie allemaal willen bereiken, afzonderlijk en samen. Het creëren van een gevoel van gedeelde betekenis dat in de loop van de tijd en gedurende de levenscyclus evolueert, is een ander kenmerk van een bloeiende relatie.
Voor veel stellen is de keuze om te scheiden na jarenlang samenzijn misschien een goede keuze om te maken. Niet langer gebonden aan verplichtingen, verwachtingen of financiën, kunnen ongelukkige partners een nieuw leven inblazen als ze gescheiden zijn. Voor stellen die hun langdurige relatie opnieuw evalueren en die bij elkaar willen blijven, maar de noodzaak zien van kleine aanpassingen of grote revisies, moet u er rekening mee houden dat uw relatie voortdurend evolueert, net zoals u bent. Als partners kun je die relatie elke dag bewust creëren en veranderen op kleine manieren.
Maar geef het niet te snel op. Koppels die ook op latere leeftijd in een relatiecrisis komen, en een inspanning doen om samen te blijven en met hulp van een therapeut er uit geraken, geven jaren later aan dat ze blij zijn dat ze geen radicale stap hebben gezet en zijn terug gelukkig samen.
Bronnen
https://www.gottman.com/blog/what-is-gray-divorce
https://www.gottman.com/blog/this-one-thing-is-the-biggest-predictor-of-divorce/