Veel meer singles en alleenstaande gezinnen in Vlaanderen
SEKS- EN RELATIEONDERZOEK
In de VS en de UK is het al zo ver: daar is meer dan de helft van de bevolking boven 18 vrijgezel. In de meest ontwikkelde landen van Azië is het ook van dat, en in Europa, inclusief België, zal de kaap van de 50 procent voor 2020 genomen worden. Vijftig jaar geleden was amper 20 procent vrijgezel, en de trend is één van de meest ingrijpende veranderingen die onze wereld momenteel ondergaat. Het heeft verregaande gevolgen, ondermeer in de economie. Ondanks het feit dat het makkelijker dan ooit is om partners te vinden op het internet – en tussen 80 en 90 procent van de vrijgezellen is wel degelijk actief op dating sites blijkt uit onderzoek – blijven steeds meer mensen alleen.
Het probleem is nergens groter dan in China trouwens. Elk jaar komen daar 30 miljoen meer mannen dan vrouwen “op de markt” bij. Daarvan is de helft gedoemd om vrijgezel te blijven als de huidige trends doorzetten. Of: tegen 2040 zijn er 375 miljoen vrijgezellen meer dan nu in China.
In 1970 waren er in België 600.000 singles, in 2008 1,5 miljoen en in 2013 1,6 miljoen. In Vlaanderen steeg het aantal alleenstaanden tussen 2008 en 2013 met 5,7% tot 820.000. Onderzoek wijst uit dat er een ander evenwicht is per leeftijdscategorie.
In de leeftijdsgroep tot 29 jaar is 20% mannen single en 15% bij de vrouwen. Bij de oudere leeftijdscategorieën zijn de vrouwelijke singles in de meerderheid.
Het aantal personen dat in ons land geregistreerd staat als alleenstaande nam in de periode van 1 januari 2008 tot 1 januari 2013 toe van 1,52 tot 1,6 miljoen (+5,7 procent). 819.872 (50,9 procent) hiervan woonden op 1/1/2013 in Vlaanderen, 538.074 (33,4 procent) in Wallonië en 251.550 (15,5 procent) in Brussel.
Uit de cijfers blijkt voorts dat het aantal gehuwde personen in de vermelde periode gedaald is van 4,44 tot 4,34 miljoen (-2,2 procent) en het aantal personen dat een wettelijk samenwoningscontract sloot steeg van 529.966 tot 548.965 (+3,5 procent).
In Vlaanderen woonden er op 1 januari 2013 2,69 miljoen gehuwden (62,5 procent), in Wallonië 1,27 miljoen (29,5 procent) en in Brussel 380.817 (8,8 procent). Van de ‘wettelijk samenwonenden’ woonden er op dat ogenblik 321.060 (59,3 procent) in Vlaanderen, 189.003 (34,6 procent) in Wallonië en 38.902 (6,9 procent) in Brussel.
Aantal alleenstaanden stijgt met 50 procent tegen 2060 voorspelt overigens het planbureau. Het aantal gezinnen in België zal de volgende jaren nog sterker stijgen (+23,5 pct tegen 2060) dan de groei van de bevolking (+17 pct), doordat er steeds meer alleenstaanden en eenoudergezinnen bijkomen.
Effect van vergrijzing
Er is het effect van de vergrijzing, maar ook bij de actieve bevolking is er een toename van het aantal alleenstaanden, ofwel door eigen keuze of na een scheiding. Het aantal eenoudergezinnen zal tegen 2060 naar verwachting 28 procent hoger liggen dan in 2014. Beide trends zullen leiden tot een daling van de gemiddelde gezinsgrootte in België.
Daarnaast stijgt ook het aantal samenwonenden sterk: +46 procent zonder kinderen tegen 2060 en +63 procent met kinderen tegen 2060. Steeds minder koppels kiezen voor een huwelijk, stelt het Planbureau vast. Hun aantal zal tegen 2060 met 22 procent zijn gedaald. Volgens het Planbureau zal het aantal alleenstaanden tegen 2060 50 procent hoger liggen dan in 2015.
Alleenstaande gezinnen stijgt
Het aantal alleenstaande ouders in Vlaanderen is de afgelopen vijf jaar met vijf procent gestegen. In ruim één op de vier gezinnen is het ondertussen mama of papa alleen die de boel runt. “En dus ook alleen de rekeningen moet betalen. En dat maakt hen heel kwetsbaar om in de armoede te belanden”, zegt Nathalie Debast, OCMW-specialist bij de VVSG.
Waarom meer singles?
Over het waarom zijn er een pak theorieën, de ene al wat meetbaarder dan de andere. Feit is dat er meer echtscheidingen zijn, veel meer dan vroeger, maar zelfs dat effect verklaart maar een stukje. Er wordt sowieso de helft minder getrouwd nu dan vroeger.
En, bij mensen die op latere leeftijd scheiden, blijven er meer single na de scheiding dan niet. Maar bij jongere mensen is dat niet het geval. Integendeel. De meeste mensen die scheiden, hebben binnen het jaar een nieuwe relatie volgens de cijfers. Dat in die leeftijdscategorie “overspel” of “een andere relatie” de belangrijkste reden tot scheiden is, heeft daar wellicht iets mee te maken.
Ook de drang naar onafhankelijkheid, gekoppeld aan dingen zoals “eerst even genieten van het leven”, blijkt niet meteen de belangrijkste motor te zijn voor het groot aantal singles. Bij vrouwen is dat iets belangrijker als bij mannen blijkt wel uit alle studies, maar uit de meeste blijkt ook dat meer dan 75 procent van de vrijgezellen liever niet vrijgezel zou zijn. Meer dan 90 procent van vrijgezellen, zowel mannen als vrouwen, geeft toe “liefde te missen”.
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is het toenemend aantal geen bewuste keuze.
Wanneer een relatie of huwelijk beëindigd wordt, zijn het toch nog altijd het vaakst de vrouwen die de zorg voor de kinderen op zich nemen.”
Waarom blijven ze single?
Sommige mensen genieten van het vrijgezellenleven, terwijl een aantal jongeren eerst kiest voor een carrière en een partnerkeuze uitstelt. Daarnaast neemt het aantal echtscheidingen toe. Twee op de drie koppels die in 2009 zijn getrouwd, zullen scheiden, zo blijkt uit een prognose van de Federale Overheidsdienst Economie. Het aantal scheidingen nam de jongste vijftig jaar explosief toe in België. In 1960 bedroeg de kans op een gebroken huwelijk 6,7% en in 1980 al 20,6%. Dat werd 45,7% in 2000 en voor 2009 wordt dus uitgegaan van 64,5%.
Waarom geraken we moeilijker aan een (nieuw) lief? Zijn we kieskeuriger dan vroeger?
We zijn kritischer voor onze partner en relatie dan de generaties voor ons. We willen met een partner permanent geluk. Partners zijn minder bereid zich in de relatie veel aan te passen. Vroeger was veel vanzelfsprekend. Een vrouw verhuisde mee wanneer de man ergens anders ging werken. Nu wordt er gedebatteerd. Een partner heb je om permanent gelukkig te zijn. De partners vragen zich af: ‘Wat voegt de relatie toe aan mijn geluk?’ Dat alternatief was er vroeger niet.
Vroeger was het huwelijk ook eerder een economische onderneming. Liefde en passie zijn pas heel recent het hoofdingrediënt van een relatie geworden. Voor het eerst in de geschiedenis zijn genegenheid en emotionele verbondenheid de voornaamste en enige basis geworden waarop we een partner kiezen.
Singles in cijfers UGent 2013 Lees hier verder
Bronnen