Het stereotiepe beeld van de menstruatie: een vrouw die haar buik vastpakt omwille van de pijn. Maar hoeveel pijn en problemen veroorzaken menstruatieperiodes echt vrouwen?
Acht van de tien vrouwen hebben elke maand last van menstruatiepijn. Voor zeven van de tien gaat ongesteldheid gepaard met psychische klachten en vermoeidheid. Nog één cijfer: een van de drie vrouwen kan eens per maand niet al haar normale dagelijkse dingen doen. Dat alles blijkt uit een grootschalig onderzoek onder ruim 42.000 Nederlandse vrouwen.
Het taboe op menstruatie leidt ertoe dat veel vrouwen nodeloos of veel te lang lijden. Dat taboe heerst helaas ook in de onderzoekswereld. Er gebeurt nauwelijks onderzoek naar waarom vrouwen menstrueren en naar menstruatiestoornissen.
Een online enquête onder ruim 42.000 Nederlandse vrouwen van 15 tot 45 jaar, onder leiding van gynaecoloog Bertho Nieboer van het Radboudumc, probeerde daar achter te komen.
Deze studie was opzienbarend omdat de impact van menstruatie op het dagelijks leven niet echt eerder is onderzocht. Best raar, vooral als je je realiseert dat de helft van de wereldbevolking menstrueert. De eerste resultaten van deze menstruatie studie zijn gepubliceerd in het American Journal of Obstetrics & Gynecology. De studie is de grootste in zijn soort.
Onderzoekers van het Radboudumc beweren dat vrouwen elk jaar effectief bijna negen dagen aan productiviteit verliezen door de effecten van hun menstruatie.
Het onderzoek, gepubliceerd in het online tijdschrift BMJ Open, is gebaseerd op zelfrapportage door 32.748 vrouwen die reageerden op een enquête via sociale media.
Van de bevraagde vrouwen geeft 3,4 procent aan tijdens elke of bijna elke menstruatiecyclus thuis te blijven. Het gemiddeld aantal opgenomen ziekteverlofdagen bedraagt iets meer dan één dag per jaar.
De meeste vrouwen van 15 tot 45 jaar vertelden dat hun menstruatie vijf dagen duurde, ongeveer een derde had een huisarts gezien vanwege de symptomen en bijna 15% had een gynaecoloog geraadpleegd.
Eén op de zeven zei dat ze thuis bleven van school of werk gedurende hun menstruatie, en dat het gemiddelde aantal zieke dagen er één was per jaar.
Maar de meeste vrouwen gaan toch werken, hoewel ze zich niet goed voelen. Volgens de bevraagde vrouwen zijn ze dan wel minder productief.
De vrouwen rapporteerden een lagere productiviteit op meer dan 23 dagen per jaar ‘, wat resulteert in een jaarlijks productiviteitsverlies van 9 dagen per vrouw per jaar’, aldus de studie.
Een deel van dit productiviteitsverlies, zo veronderstelden de onderzoekers, zou kunnen zijn dat vrouwen onder druk staan om door te werken in plaats van de nodige vrije tijd te nemen om te recupereren.
Ze voegden er echter aan toe dat dit ‘observationele’ onderzoek beïnvloed zou kunnen zijn door de manier om deelnemers te vinden voor deze studie. Vrouwen die eerder last hebben van hun menstruatie gaan misschien eerder geneigd zijn aan dit soort studies deel te nemen, dan vrouwen die geen of weinig last hebben van hun menstruatie. Vraag is of de antwoorden dan ook heel objectief beschouwd kunnen worden.
Vrouwen die zich ziek melden omwille van hun menstruatie, geven vaak niet de echte reden van hun afwezigheid op
Het team, onder leiding van Mark Schoep, waarschuwde dat openheid cruciaal is, eraan toevoegend dat ‘discussies over menstruatie-gerelateerde symptomen nog steeds taboe kunnen zijn’.
Het negeren van menstruele klachten kan leiden tot ernstige gezondheidsrisico’s. Schaamte is een mogelijke verklaring voor dit gedrag. Maar ook het diepgewortelde geloof dat een pijnlijke menstruatie normaal is en geen reden om zich ziek te melden. Mannelijke werkgevers herkennen de klachten niet, maar ook vrouwelijke managers kunnen een probleem vormen. Omdat ze zelf geen menstruatieklachten ervaren of omdat ze koppig besluiten de invloed van de hormonale cyclus te negeren. Al eeuwenlang zijn hormonale invloeden een reden geweest om vrouwen te verbieden rechter, minister van Defensie of astronaut te worden. Klagen over je menstruatie is geen snelle manier om de top te bereiken in je carrière.
Maar doorgaan met ernstige klachten is ook geen goed idee. ‘Standaard’ menstruatieproblemen zoals pijn of zwaar bloedverlies kunnen worden veroorzaakt door andere medische problemen. De cijfers liegen er niet over: één op de vijf vrouwen lijdt aan menorragie (abnormaal zware of langdurige bloeding) en endometriose treft een op de tien vrouwen. Sommige experts zeggen zelfs dat het een op de acht is. De helft van alle vrouwen lijdt aan menstruatiepijn. Er zijn echter ook studies die aangeven dat het 90% is; het hangt allemaal af van de leeftijdsgroep. PMS is een kwestie waar een op de vier vrouwen mee te maken heeft. Wanneer we naar de lange lijst van premenstruele symptomen kijken, lijkt het bijna onmogelijk om helemaal nergens last van te hebben.
Andere percentages die nieuwsgierig maken zijn die omtrent coping. Dit wil zeggen, hoe ervaren Nederlandse vrouwen hun menstruatie daadwerkelijk? Psychologisch gezien dan dus niet fysiek. Als iets positiefs? Iets negatiefs? Zouden ze misschien hun menstruatie willen vermijden als dit geen gezondheidsproblemen zou veroorzaken? In dit verband zorgt een studie van de Vereniging van Reproductieve Gezondheidswerkers (ARHP) uit 2005 voor interessante lectuur: 40% van de 1.021 deelnemers aan dit onderzoek geven er de voorkeur aan nooit weer een menstruatie te hebben en 55% geeft aan interesse te hebben in methodes om de menstruatie te onderdrukken.
Terug naar Nieboers studie. De resultaten van het menstruatieonderzoek van Radboudumc vragen zeker om meer dialoog over de invloed van menstruatiesymptomen op het dagelijks leven. Verwachte interessante discussies – veel van hen zullen waarschijnlijk de woorden ‘menstruatieverlof’ bevatten. Discussie is een goede zaak. Meer medisch-wetenschappelijk onderzoek is ook goed. Omdat er een ander, beter antwoord op ‘menstruatieklachten’ moet zijn dan hormoontherapie.
Het bovengenoemde potentieel voor selectiebias betekent echter dat de resultaten van het onderzoek voorzichtig moeten worden geïnterpreteerd. Weerspiegelen de deelnemers echt de gehele Nederlandse vrouwelijke bevolking? Menstruatie is geen ziekte. En als je menstruatie je te ziek maakt om je werk te doen, is er waarschijnlijk een onderliggende medische aandoening die de klachten veroorzaakt. En dat is wat moet worden onderzocht. Anders creëren we gewoon een mooi rood gekleurd glazen plafond.
We menstrueren tegenwoordig zo’n vijfhonderd keer per vrouwenleven. Tien keer vaker dan in de Middeleeuwen. Waarom eigenlijk? Voor een succesvolle voorplanting lijkt het geen voorwaarde. Konijnen menstrueren ook niet. Is al dat gemenstrueer wel gezond? Zouden we ook zonder kunnen? En hoe kan het trouwens dat ‘het’ nog altijd zo’n ongemakkelijk gespreksonderwerp is? Alsof je met je nagels over het schoolbord krast als je erover begint. Wordt het geen tijd voor trots in plaats van schaamte? We weten toch waar het fenomeen voor dient, en hoe het biologisch hoort te werken? Of niet? Want wat is eigenlijk een normale menstruatie? Wanneer is het ‘code rood’ en moet je wél naar een arts? Dat zal duidelijk zijn. Mooi rood is niet lelijk belicht de tragische, komische en mooie kanten van een onderwerp dat écht meer aandacht verdient. Lees verder in dit boek.
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
