Goed nieuws over antidepressiva tijdens de vroege zwangerschap

Geschatte tijd om tekst te lezen: 7 minu(u)t(en)
Seksuele gezondheid in Nederland 2017
Economische crisis voorspellen : tel aantal zwangere vrouwen
SEKS- EN RELATIEONDERZOEK

woman holding stomach

Foto van freestocks

Uit een nieuwe studie blijkt dat het gebruik van antidepressiva door moeders tijdens de vroege zwangerschap niet het risico verhoogt dat hun kinderen autisme of ADHD ontwikkelen, aandoeningen die voorheen met deze medicijnen werden geassocieerd.

Na controle voor meerdere andere risicofactoren, vonden de onderzoekers geen verhoogd risico op autisme, ADHD of verminderde foetale groei bij blootgestelde nakomelingen. Het risico op vroeggeboorte was ongeveer 1,3 keer hoger voor blootgestelde nakomelingen in vergelijking met niet-blootgestelde nakomelingen.

Brian D’Onofrio, een professor aan de afdeling psychologische en hersenwetenschappen van de Indiana University Bloomington, is hoofdauteur van de studie in de Journal of the American Medical Association . Hier vertelt hij meer over het werk.

Wat zijn de belangrijkste bevindingen van dit onderzoek?

Onze studie suggereert dat sommige van de risico’s die gepaard gaan met het gebruik van antidepressiva door de moeder tijdens het eerste trimester van de zwangerschap voor kinderen mogelijk niet zo ernstig zijn als eerder werd gesuggereerd.We hebben verschillende onderzoeksontwerpen gebruikt om de effecten van blootstelling aan antidepressiva vroeg in de zwangerschap te begrijpen, onafhankelijk van de invloed van factoren die in de eerste plaats bijdragen aan het gebruik van antidepressiva, zoals depressie of angst bij de moeder.

We ontdekten dat, rekening houdend met andere factoren, blootstelling aan antidepressiva tijdens het eerste trimester van de zwangerschap geassocieerd was met een iets hoger risico op vroeggeboorte (dwz vóór 37 weken zwangerschap), maar niet geassocieerd was met risico op slechte foetale groei, autismespectrum stoornis of aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD).

Waarin verschillen deze resultaten van eerdere onderzoeken naar het effect van antidepressiva tijdens de zwangerschap?
Eerdere studies hebben aangetoond dat prenatale blootstelling aan antidepressiva geassocieerd is met nadelige geboorte-uitkomsten, zoals vroeggeboorte en lage foetale groei. Bovendien hebben eerdere studies aangetoond dat kinderen die tijdens de zwangerschap aan antidepressiva werden blootgesteld, meer kans hadden om gediagnosticeerd te worden met een autismespectrumstoornis of ADHD.

Onze bevindingen suggereren dat deze eerdere onderzoeken mogelijk niet voldoende rekening hebben gehouden met andere verklaringen voor de waargenomen associaties. Deze onderzoeken hebben dus mogelijk het risico van het gebruik van antidepressiva door moeders tijdens het eerste trimester van de zwangerschap overschat.

Wat zijn enkele belangrijke manieren waarop de methoden van dit onderzoek verschillen van eerdere onderzoeken over dit onderwerp?
Ten eerste is onze studie een van de grootste studies over dit onderwerp, waardoor we zeldzame maar ernstige resultaten hebben kunnen bestuderen die gepaard gaan met aanzienlijke lasten en kosten.
pregnant woman standing on calm body of water

Foto van Jonathan Borba

Ten tweede waren we in staat om het gebruik van antidepressiva te beoordelen op basis van zowel wanneer vrouwen meldden dat ze deze medicijnen gebruikten als wanneer ze de medicatie daadwerkelijk via een apotheek kregen, terwijl eerdere onderzoeken doorgaans op slechts één van deze maatregelen berusten.

Ten derde, en dat is het belangrijkst, gebruikte onze studie verschillende methoden om alternatieve verklaringen voor de associaties tussen het gebruik van antidepressiva en problemen bij kinderen te verklaren. In het bijzonder, terwijl de meeste eerdere onderzoeken alleen vertrouwden op het gebruik van gemeten variabelen, gebruikten we ook drie aanvullende benaderingen die in staat waren om alternatieve verklaringen voor de associaties rigoureuzer te testen.

Dit is belangrijk omdat gezinnen met moeders die tijdens de zwangerschap antidepressiva gebruiken op tal van manieren verschillen van gezinnen met moeders die geen antidepressiva gebruiken tijdens de zwangerschap.

Hoe geeft dit een nauwkeuriger beeld van het effect van antidepressiva tijdens de zwangerschap?
Met name moeders die tijdens de zwangerschap antidepressiva gebruiken, hebben meer kans op een depressie dan moeders die deze medicijnen niet gebruiken. Het is dus mogelijk dat depressie, stress of andere familiefactoren kunnen verklaren waarom kinderen die tijdens de zwangerschap aan antidepressiva worden blootgesteld een hoger risico hebben op bepaalde nadelige gevolgen.

Eerdere studies matchen over het algemeen kinderen die al dan niet zijn blootgesteld aan antidepressiva in de baarmoeder met betrekking tot gemeten maternale kenmerken, zoals leeftijd en sociaaleconomische status. Onze studie was in staat om blootgestelde en niet-blootgestelde kinderen te matchen op specifieke gemeten kenmerken van zowel de moeders als de vaders.

Belangrijk is dat we drie aanvullende methoden hebben gebruikt om alternatieve verklaringen te testen. Eerst vergeleken we broers en zussen van wie de moeder bij sommige zwangerschappen wel antidepressiva had gebruikt en bij andere niet. Ten tweede vergeleken we kinderen van vrouwen die antidepressiva gebruikten voor de zwangerschap, maar niet tijdens of na de zwangerschap, met kinderen van vrouwen die antidepressiva gebruikten tijdens het eerste trimester van de zwangerschap. En ten derde hebben we het risico van de uitkomsten beoordeeld bij kinderen van vaders die antidepressiva gebruikten tijdens het eerste trimester van de zwangerschap.

Elk van deze ontwerpen biedt aanvullende informatie die niet kan worden verkregen door alleen individuen op gemeten kenmerken te matchen.

Deze studie meet het effect van depressiemedicatie die bekend staat als selectieve serotonineheropnameremmers of SSRI’s. Waarom focussen op deze medicijnen en wat zijn enkele veelvoorkomende SSRI’s?
SSRI’s zijn de meest voorgeschreven klasse van antidepressiva in de onderzoekspopulatie. In onze steekproef werd meer dan 80 procent van de kinderen die tijdens de zwangerschap aan antidepressiva werden blootgesteld, specifiek blootgesteld aan SSRI’s. Veelgebruikte SSRI’s zijn sertraline (bijv. Zoloft), citalopram (bijv. Celexa) en fluoxetine (bijv. Prozac).
person holding belly photo

Foto van Suhyeon Choi

Waarom is het veelbetekenend dat u hogere percentages ADHD, autisme en een slechte groei van de foetus zag bij de kinderen van zowel vaders die antidepressiva gebruikten als moeders die deze medicijnen gebruikten vóór (maar niet tijdens) de zwangerschap?
We ontdekten dat foetale groeiproblemen, autismespectrumstoornis of aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit even waarschijnlijk waren bij de kinderen van moeders die antidepressiva gebruikten vóór, maar niet tijdens of na de zwangerschap, als degenen die de medicijnen alleen tijdens het eerste trimester van de zwangerschap gebruikten .

Deze bevindingen suggereren dat factoren die verband houden met het gebruik van antidepressiva door moeders rond de zwangerschap verantwoordelijk kunnen zijn voor het verhoogde risico op deze uitkomsten in plaats van een specifiek effect van blootstelling tijdens de zwangerschap.

We ontdekten ook dat het gebruik van antidepressiva door vaders tijdens het eerste trimester van de zwangerschap geassocieerd was met autismespectrumstoornis en ADHD. Deze bevindingen ondersteunen verder dat familiefactoren, in plaats van de specifieke blootstelling tijdens de zwangerschap, associaties verklaren tussen het gebruik van antidepressiva door de moeder tijdens de zwangerschap en autismespectrumstoornis en ADHD.

Deze studie onderzoekt het gebruik van antidepressiva door ouders en hun effecten op kinderen in Zweden. Hoe zijn de resultaten van toepassing op mensen in de Verenigde Staten?
Hoewel we niet weten of de resultaten ook van toepassing zijn op mensen in andere landen, zijn de algemene associaties die we bij deze populatie waarnemen vergelijkbaar met de bevindingen van onderzoeken die zijn uitgevoerd op steekproeven uit verschillende landen. Bovendien is het onwaarschijnlijk dat de biologische mechanismen van antidepressiva van land tot land zouden verschillen.
Wat zijn enkele van de risico’s van het stoppen met medicatie voor depressie tijdens de zwangerschap?

Onbehandelde maternale depressie wordt in verband gebracht met psychologische problemen voor moeders, slechtere gezondheidspraktijken van moeders tijdens de zwangerschap en ongunstige geboorte- en neurologische ontwikkelingsproblemen bij de kinderen.

Organisaties zoals het American Congress of Obstetricians and Gynecologists, American Academy of Pediatrics en de US Prevention Services Task Force hebben opgeroepen tot routinematige screening van zwangere vrouwen en gecoördineerde integratieve behandeling van depressie.

Hoewel ons onderzoek zich richtte op het begrijpen van de risico’s die gepaard gaan met het gebruik van antidepressiva tijdens het eerste trimester van de zwangerschap, is het belangrijk om te benadrukken dat er ook risico’s zijn verbonden aan het niet behandelen van depressie. Daarom mogen vrouwen hun medicamenteuze behandeling niet stopzetten voordat ze met hun zorgverlener hebben overlegd.

Hoe balanceren artsen de risico’s van depressie versus het risico op complicaties van antidepressiva tijdens de zwangerschap?
Het kan voor patiënten en artsen moeilijk zijn om de risico’s en voordelen van het gebruik van antidepressiva tijdens de zwangerschap af te wegen. Onze studie suggereert dat de risico’s die gepaard gaan met gebruik tijdens de vroege zwangerschap kleiner kunnen zijn dan door eerdere studies werd gesuggereerd.

Daarnaast willen we benadrukken dat maternale depressie geassocieerd is met problemen bij zowel moeders als hun kinderen. Er zijn verschillende effectieve behandelingsopties voor depressie, waaronder antidepressiva, evenals evidence-based psychotherapie.

 

Welk advies zou je moeders geven die antidepressiva gebruiken en overwegen om zwanger te worden?

Hoewel onze studie suggereert dat blootstelling aan antidepressiva tijdens het eerste trimester van de zwangerschap kan leiden tot minder nadelige uitkomsten dan eerder werd gedacht, heeft het geen associaties met blootstelling aan antidepressiva in het tweede en derde trimester beoordeeld, en geen enkele studie kan definitief de veiligheid van een medicijn bepalen . Daarom moeten vrouwen die antidepressiva gebruiken die overwegen zwanger te worden, het onderwerp met hun arts bespreken.

Bovendien suggereren onze bevindingen dat het toegenomen optreden van nadelige uitkomsten bij de kinderen van vrouwen die antidepressiva gebruiken tijdens de zwangerschap te wijten kan zijn aan de onderliggende aandoeningen waarvoor de medicijnen worden voorgeschreven. Daarom moeten artsen tijdens de zwangerschap op maternale depressie screenen en zo nodig behandelen.

The study was supported in part by the National Institutes of Health’s National Institute of Mental Health and National Institute on Drug Abuse, the Indiana Clinical and Translational Sciences Institute and the Swedish Research Council.

An FAQ with additional information and comments from D’Onofrio about this study is available for download.

 

Delen