Kanker verandert alles. Ook je seksleven. Uit recent onderzoek is gebleken dat vrouwen na borstkanker veel moeite hebben om zich nog sexy en aantrekkelijk te vinden. Wat borstkanker met je lichaam doet, is al langer bekend. Haren en borsten raken na een operatie verminkt en dat heeft uiteraard zijn weerslag op je libido.
Ander lichaam
Wie kanker heeft, denkt wel aan iets anders dan aan seks, wordt vaak gedacht. Meestal is dat zo. De behandeling vraagt al je energie, je voelt je misselijk en moe. Ook je lichaam wordt even anders: je haar valt uit, je borst moet eraf, je hormoonhuishouding ligt overhoop.
Hormoontherapie
Een behandeling met hormoontherapie maakt dat eierstokken minder goed werken. Ze produceren dan minder of helemaal geen vrouwelijk hormoon, oestrogenen, meer. Daardoor krijg je overgangsklachten, die op hun beurt effect kunnen hebben op je seksleven. De zin in seks kan minder worden en je wordt minder makkelijk vochtig, waardoor het vrijen minder soepel gaat.
Emoties
Nog ingrijpender is de emotionele rollercoaster die je voelt. Schaamte voor hoe je eruit ziet, angst voor wat er nog komen gaat, onzekerheid omdat niets meer is zoals het was. Ook besef je dat alles in het leven maar betrekkelijk is. Borsten zien er niet meer mooi uit, maar ogen potentiële moordenaars.
Amputatie
Als je een borst kwijtraakt, is het wennen aan een nieuw lichaam. Op de plek waar eerst een borst zat die je lustgevoelens kon geven, zit nu een platte plek. En een litteken.
Partner
Borstkanker heb je niet alleen. Ook je partner lijdt eronder. Een zieke partner verzorgen en steunen is niet altijd makkelijk en daarnaast heeft hij zijn eigen zorgen, angsten en het gemis van zijn ‘vrouw-van-voor-ze-ziek-was’. Het kan je nader tot elkaar brengen, maar ook uit elkaar drijven. Eén op de vijf relaties overleeft de kanker niet.
Intimiteit
Het is heel normaal dat de seks even op een laag pitje brandt. Toch hoort seks er nog altijd bij. Seks zorgt voor intimiteit in en kan nog altijd een manier zijn om spanningen kwijt te raken. Meer nog, tijdens de behandeling kan lichamelijk contact een gevoel van geborgenheid en warmte geven. Dat kan evengoed strelen en knuffelen betekenen.
Rouwproces
Het is net na een behandeling niet altijd duidelijk wat er precies op seksueel gebied is veranderd. Misschien ontdek je pas later, als het leven weer wat genormaliseerd is, dat de seks niet meer is zoals ‘vroeger’. Dit betekent dat je als het ware afscheid neemt van de seksualiteit zoals die gewend was. Dat is voor sommige mensen moeilijk te accepteren. De pijn die daarmee gepaard gaat, kun je zien als een soort rouwproces.
De veranderingen aan je borst(en) door de behandeling kunnen van grote invloed zijn op je zelfbeeld. En daarmee ook op de zin in seks. Daarnaast kan het voor je partner moeilijk zijn hier op een ‘normale’ manier mee om te gaan.
Borstamputatie, je mist je borst(en). Borsten zijn vaak een onderdeel van het seksuele spel. Het hebben van borsten beïnvloedt je eigen gevoel van seksualiteit en dat van je partner. Verder kan je huid overgevoelig zijn voor aanraking of juist ongevoelig zijn geworden. Het gevoel van je borst kan ook na een borstsparende operatie veranderd zijn. Je borst is minder gevoelig geworden of juist pijnlijk, de borst kan hard aan blijven voelen of de tepel wordt juist minder hard bij seksuele opwinding. Als je een borstprothese hebt, lijkt je borst meer op een gewone borst. Het gemis van een borst speelt dus een minder grote rol. Wel is vaak het gevoel aan de borst verminderd. Dit kan je beleving van seks beïnvloeden.
Bijwerkingen van de medicatie
Door hormoontherapie of chemotherapie kun je in de overgang komen. Dit heeft meer effecten dan alleen de opvliegers waar je iedereen over hoort. Je zin in seks is veranderd, de kriebels ontstaan niet meer of minder snel omdat je hormonen er gewoonweg haast niet meer zijn. Op zo’n moment moet je dus zin maken met je hoofd. Maar als je moe of ziek bent, is het een hele kunst om dat voor elkaar te krijgen. Lichamelijke veranderingen die je kunt hebben door de overgang zijn:
Droge slijmvliezen (bijvoorbeeld ook je ogen, mond en vagina) In dit geval gaat het dus specifiek om vaginale droogte. Die kan een grote spelbreker zijn. Bij geslachtsgemeenschap levert het pijn op en eventueel bloedingen. Ook ben je vatbaarder voor schimmelinfecties. Al met al een domper op het seksuele spel.
Depressieve gevoelens
Antidepressiva kunnen negatieve effecten hebben op je seksuele gevoelens. Wel kan de zin in seks verbeteren doordat de depressie minder wordt of verdwijnt.
Oplossingen
Het is belangrijk om je gevoelens over je lichaam en het hebben van seks te delen met je partner. Ook bij je partner kunnen negatieve gevoelens leiden tot minder zin in seks. De angst je te verliezen door de ziekte borstkanker of je pijn te doen tijdens het vrijen, kunnen hierbij een rol spelen. Probeer hier openlijk met elkaar over te praten. Kijk samen wat jullie het lastigst vinden.
Tips
Laat knellende normen en waarden los. Seks hoeft niet altijd spontaan te zijn. En als jullie niet vrijen, kunnen jullie nog veel van elkaar houden.
Bespreek met je partner dat behoefte aan intimiteit niet altijd wil zeggen dat er ook behoefte is aan seksualiteit.
Vervang negatieve gedachten door neutrale of positieve gedachten.
Plan het vrijen en vrij niet wanneer je te moe bent.
Breng variatie aan; vrijen is niet alleen het hebben van gemeenschap.
Zorg voor een prettige sfeer.
Neem de tijd om samen een nieuw vrijpatroon te ontdekken (plannen!).
Spelregels: rust en ontspanning, ‘samen-zijn’ en ‘samen-doen’.
Gebruik een pijnstiller (ook bij menstruatiekrampen) en glijmiddel bij vaginale droogte.
Kort samengevat
Seks kan een positieve uitwerking hebben op je zelfbeeld en je relatie
Borstkanker en tevredenheid met seks kunnen goed samengaan
Het kan nodig zijn je seksleven aan te passen aan veranderingen en beperkingen
Negatieve gedachten en gevoelens plus knellende normen en waarden zijn belemmerende factoren voor plezier in seks
Praten over seks is essentieel om seks plezierig te houden
Ontdekken
Blijf niet hangen in het verleden. Dan doe je jezelf te kort. Ga na wat nog wel kan en prettig is. Leer je lichaam opnieuw kennen en kijk wat je wel opwindend vindt. Aanvaarding is een eerste vereiste: kijk naar je lichaam, raak het aan. Als je een partner hebt, doe het dan samen. Het is allemaal anders dan ‘vroeger’ en misschien wennen, maar een nieuwe manier van vrijen kan voor beiden bevredigend zijn.
Nieuwe relatie
Een nieuwe relatie aangaan na de borstkanker is soms niet zo eenvoudig, zeker niet als de ziekte je lichaam heeft getekend. Wanneer vertel je hem dat je kanker hebt gehad? Wanneer geef je je letterlijk en figuurlijk bloot? Misschien is het niet zo verstandig om meteen bij de eerste kennismaking alles tot in detail te vertellen. Maar het is ook niet aan te raden om er lang mee te wachten. Kortom, het is een kwestie van aftasten en zoeken naar een geschikt moment.
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
