Abortus of tienermoeder: een duivels dilemma
SEKS- EN RELATIEONDERZOEK
Zerocool (CC0), Pixabay
Een ongeplande zwangerschap is een heftige gebeurtenis met een zware verantwoordelijkheid. Het is een keuze die voor sommige meisjes als een duivels dilemma voelt, omdat ze voor hun gevoel geen goede keuze kunnen maken. Bovendien ervaren ze de sociale veroordeling dat jong zwanger worden een teken van onverantwoordelijk gedrag is, dat abortus immoreel is en jong moederschap onverantwoord. Meisjes moeten daardoor laveren tussen de sterke meningen om hen heen. Jonge moeders benadrukken in hun verhalen dat de zwangerschap hen beholpen heeft om volwassen te worden en verantwoordelijkheid te nemen. Ook de keuze voor abortus wordt vaak verwoord vanuit verantwoordelijkheid: omdat ze het kind niet genoeg te bieden hebben.
Religie speelt een rol bij de aanloop naar de zwangerschap. Meisjes die aangeven dat het
geloof een belangrijke rol voor hen speelt, krijgen thuis vaak de boodschap dat ze maagd moeten blijven tot het huwelijk en worden daarom minder voorgelicht over seksualiteit. Als ze dan toch een seksuele relatie krijgen, gebruiken ze vaak geen anticonceptie en zijn ze beperkt weerbaar. In de besluitvorming bij zwangerschap uiten religieuze meisjes de overtuiging dat abortus geen optie is, maar deze overtuiging is ook onder niet gelovige meisjes aanwezig. Naast hun eigen innerlijke zoektocht naar wat het goede is om te doen, geven zowel gelovige als niet gelovige meisjes uiting aan een grote behoefte aan steun voor hun keuze vanuit hun ouders en hun vriend. Als meisjes opgroeien in een warm gezin, bieden ouders vaak veel ondersteuning in de zorg voor de baby. Dit maakt de keuze voor het uitdragen van de zwangerschap positiever. Helaas ontberen juist meisjes die jong zwanger worden vaak een dergelijke steunende omgeving. Een onstabiele gezinssituatie is een risicofactor voor tienerzwangerschap.
Naast emotionele en morele zwaarte biedt de zwangerschap meisjes ook een kans. Het is een periode waarin ze razendsnel volwassen worden en zich realiseren dat hun keuzes ertoe doen. Door de zwangerschap en moederschap gaan ze beter voor zichzelf zorgen en krijgen ze de kracht om beschadigende relaties te verbreken. De empowerment die de zwangerschap teweeg brengt in hun leven kan gezien worden als een ‘geluk bij een ongeluk’. Dit geldt sterk voor jonge moeders, maar ook meisjes die voor een abortus kiezen tegen de wil van hun sociale omgeving komen vaak sterker uit de strijd. Ze hebben de regie over hun eigen leven genomen en hun eigen morele kompas gevormd.
Het sociale stigma rond abortus blijkt in Nederland zeker te bestaan. Het spreekt uit wat de geïnterviewde vrouwen vertelden, maar ook uit hun zwijgen, naar ons als onderzoekers én naar ouders en vrienden. Het klinkt ook door in de stelligheid waarmee veel vrouwen abortus verwierpen als optie. Dit baart om twee redenen zorgen. Ten eerste betekent het dat vrouwen die voor een abortus kiezen met veel oordelen te maken krijgen, wat hen eenzaam maakt en de verwerking belemmert.
Ten tweede betekent het voor vrouwen die abortus geen optie vinden, dat ze door ongeplande zwangerschap een kind gaan krijgen, zonder afweging of ze het ouderschap aankunnen en de condities kunnen organiseren om hun kind groot te brengen. Al zijn we in Nederland internationaal gezien gezegend met onze goede reproductieve rechten van vrouwen, waaronder toegang tot abortus, onder de oppervlakte zijn die rechten nog niet volledig omgezet in sociale acceptatie.
Lees hier het volledige onderzoek
Bronnen
Marianne Cense Artikel gepubliceerd in: Religie & Samenleving – Jaargang 11 –
Nummer 2 – Academische Uitgeverij Eburon
