Een op de vijf jongeren roept de hulp in van socialenetwerkproviders als ze te maken krijgen met een ongewenste seksuele situatie of opmerking. Maar die provider reageert in bijna de helft van de meldingen niet. Dat blijkt vrijdag uit een onderzoek van de
LoboStudioHamburg (CC0), Pixabay
Universiteit Antwerpen.
Onderzoekers van het departement Communicatiewetenschappen van de UAntwerpen onderzochten waarom jongeren de meldknop gebruiken op sociale media en wat er nadien mee gebeurt door de providers. Ze bevroegen 1.015 Vlaamse jongeren tussen 11 en 19 jaar. Het onderzoek werd gepubliceerd in het tijdschrift Cyberpsychology, Behavior and Social Networking.
De onderzoekers constateerden dat de jongeren de hulp inroepen van socialenetwerkproviders als ze te maken krijgen met een ongewenste seksuele situatie of opmerking waar ze geen controle over hebben, en waarbij ze negatieve emoties ervaren, maar helaas werd er in bijna de helft van de meldingen (46,9 procent) niet gereageerd door de provider. Dit kan heel frustrerend zijn voor het slachtoffer. Net omdat jongeren de meldknop meer gaan gebruiken in die situaties waarin ze minder controle ervaren, omdat ze de inhoud niet zelf kunnen verwijderen of omdat er veel getuigen zijn, en wanneer ze negatieve emoties, zoals schaamte en woede, ervaren.
De Antwerpse onderzoekers zeggen dat de providers niet alleen beledigende inhoud kunnen verwijderen, of de dader blokkeren of traceren. Ze kunnen ook strategieën ontwikkelen om het slachtoffer te helpen door bijvoorbeeld steunboodschappen of links naar hulporganisaties aan te reiken. De onderzoekers vinden ook dat providers op hun platform meer controlemechanismen voor jongeren zouden moeten inbouwen, zoals de mogelijkheid om inhoud over zichzelf aan te passen of te verwijderen.
Online seksuele intimidatie neemt toe en is een veelkoppig monster schrijft ook Atria. Bijvoorbeeld vrouwelijke opiniemakers krijgen op sociale media vaak te maken met seksueel getinte berichten.
Online seksuele intimidatie treft talloze onbekende, kwetsbare jongens en meisjes. De gevolgen zijn ingrijpend. Het leidt niet alleen tot psychische problemen zoals angst, depressie en stress, maar heeft ook fysieke repercussies waaronder slaapproblemen en eetstoornissen. Soms ook zelfmoord. Wat het nog ernstiger maakt, is dat slachtoffers vaak zelf verantwoordelijk worden gehouden.
Ze zouden er zelf om hebben gevraagd, zo luidt geregeld het oordeel op de sociale netwerken, in de media, van hulpverleners en politie. Dat verraadt een gebrekkig inzicht in de manier waarop het verspreide beeldmateriaal is verkregen: in veel gevallen via geheime opnames of door misbruik van vertrouwen. Uiteraard moeten jongeren veel bewuster worden van risico’s van het delen van seksueel beeldmateriaal, zelfs met toestemming.
Deze secundaire victimisatie, zelfs bij overduidelijk misbruik van beeldmateriaal, vergroot het risico op trauma en sociale isolatie en versterkt de neiging er vooral niet mee naar buiten te komen.
Vooral vrouwen en meisjes zijn hiervan het slachtoffer. Uit internationale onderzoeken blijkt dat meisjes drie keer vaker dan jongens het doelwit zijn van seksueel getinte en ongewenste toenadering online.
Een op de zes (17 procent) vrouwen in Nederland rapporteerde ongepaste seksuele toenaderingen te hebben meegemaakt of ongewenst seksueel getinte berichten te hebben ontvangen via sociale media. Er blijken zoveel incidenten te zijn, waarvan de meerderheid de media niet eens haalt, dat we moeten concluderen dat online seksuele intimidatie een grootschalig probleem is.
Naast dit gender-sensitieve preventiebeleid is het van belang om de huidige wetgeving aan te scherpen. In het Wetboek van Strafrecht ontbreekt een apart wetsartikel voor online seksuele intimidatie. Met betere wetgeving stelt de overheid in elk geval een norm om deze intimidatie niet te tolereren, ook al blijft vervolging lastig.
Tegelijk blijft het essentieel om jongeren vroegtijdig te informeren over de potentiële kansen en risico’s van sociale media, hoe zij zich beter kunnen beschermen en hoe intimidatie te voorkomen. Hier ligt een belangrijke taak voor ouders, onderwijs en media. Maar ook de overheid heeft een verantwoordelijkheid om in samenhangend beleid dit soort bedreigingen te voorkomen.
Twitter beloofde alvast de gebruiksvoorwaarden aan te passen om pesterijen en ongewenste seksuele avances op de sociaalnetwerksite in te gaan. Het bedrijf zegt dat het onmiddellijk en permanent elk account zal sluiten dat iemand lastigvalt of zonder instemming naaktfoto’s publiceert.
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
