Hoe geef je seksuele vorming aan jonge nieuwkomers?
SEKS- EN RELATIEONDERZOEK
Jonge nieuwkomers willen leren, snel integreren en zijn in die zin vaak heel nieuwsgierig,
veerkrachtig en enthousiast. Ze willen hun jeugd en hun schooltijd op een normale manier beleven en liefst zo weinig mogelijk ‘anders’ zijn dan hun klasgenoten. De school biedt deze jongeren een enorme kans en uitdaging. De school is ook de plek bij uitstek om te leren over seksualiteit en relaties en om steun te vinden bij leeftijdsgenoten en leraars.
Jonge nieuwkomers zijn jongeren die recent in België aankwamen en in een asielcentrum verblijven, in een OKAN-klas les volgen of recent naar het reguliere onderwijs overstapten uit een OKAN-klas.
De school is voor deze jongeren de plek bij uitstek om te leren over seksualiteit en relaties. Zeker voor leerlingen die door hun recente migratie misschien nog niet veel over deze thema’s leerden. Hoe pak je dat aan?
Jonge nieuwkomers delen hun migratieachtergrond, maar zijn voor de rest ook heel verschillend.
- Het gaat om kinderen, jongeren en jongvolwassenen van alle leeftijden.
- Ze hebben onderling verschillende achtergronden wat betreft taal, opleidingsniveau, verblijfsstatus, thuissituatie.
- Hun leefsituatie kan heel divers zijn. Sommige jongeren zijn hier alleen, andere samen met hun gezin. Ze wonen apart, of in een bepaalde vorm van samenleven zoals een asielcentrum.
Jonge nieuwkomers hebben specifieke noden
Hoe verschillend ook, deze jongeren hebben specifieke noden omwille van hun migratiegeschiedenis.
- Adolescenten hebben veel vragen over de keuzes die ze maken, ook inzake seksualiteit en relaties. Ze schipperen daarbij tussen verschillende culturele normen: die van thuis, van de school, van hun vrienden enz.
- Jonge nieuwkomers zijn vaak onjuist geïnformeerd over seksuele thema’s als soa’s, anticonceptie enz.
- Kinderen en jongeren die gevlucht zijn, zijn extra kwetsbaar. Het is mogelijk dat ze schokkende ervaringen hebben meegemaakt die voor emotionele problemen zorgen.
- Sommige kinderen en jongeren hebben ook ervaringen gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag, hier of in hun land van herkomst.
- Ook de ouders van deze kinderen hebben vaak nare ervaringen achter de rug. Of ze zijn vooral bezig met alle beslommeringen rond hun verblijfsstatus. Die kunnen ervoor zorgen dat ze minder aandacht hebben voor de emotionele ontwikkeling van hun kinderen.
Seksualiteit en relaties: wat kan je doen?
- Betoon aandacht voor hun migratiegeschiedenis en leefwereld. Dat kan je als begeleider helpen om hulpvragen en gedagsproblemen te begrijpen.
- Dat betekent niet dat je in de les op individuele situaties moet ingaan. Een ‘iedereen gelijk’ aanpak, ook bij seksuele vorming, werkt bij deze kinderen en jongeren vaak net bevrijdend.
- Besteed voldoende aandacht aan relationele en seksuele vorming op school, zeker ook aan jonge nieuwkomers. De school is de plek bij uitstek waar ze objectieve informatie krijgen over (ongeplande) zwangerschap, soa’s enzovoort.
- Begin een sessie met logische, objectieve en positieve thema’s zoals ‘ons lichaam’ (hoe ziet het eruit, hoe werkt het) of met ‘hoe werkt zwangerschap’.
- Besteed extra aandacht aan veiligheid in de groep met de PICKASOLL-afspraken.
- Moedig jongeren aan om te praten over waarden, ook over seksualiteit en relaties.
- Besef dat je als lesgever ook vertrekt van bepaalde waarden en normen over abortus, masturbatie, homoseksualiteit en dergelijke.
Leerdoelen
Jonge nieuwkomers
- weten waar ze correcte informatie kunnen opzoeken en hoe ze hulp kunnen vragen;
- hebben correcte basiskennis over soa’s en hiv;
- hebben correcte basiskennis over zwangerschap en anticonceptie;
- zijn zich bewust van seksueel grensoverschrijdend gedrag;
- weten dat de gelijkheid tussen mannen en vrouwen in België bij wet geregeld is;
- weten dat in België homoseksualiteit toegestaan is en betonen respect voor holebi’s;
- kunnen denken en praten over waarden met betrekking tot relaties en seksualiteit.
Werkvormen
Gebruik werkvormen die verbindend werken, zonder tegenstellingen nodeloos te problematiseren. Bekijk de werkvormen voor cultureel diverse groepen.