Seksueel grensoverschrijdend gedrag op festivals

Geschatte tijd om tekst te lezen: 5 minu(u)t(en)
Niet alle programma's voor seksuele geweldpreventie werken
Seks : doen we het wel goed

SEKS- EN RELATIEONDERZOEK

Photo by Pixabay

Opdringerig geflirt, schunnige opmerkingen, een klets op je achterste, of erger… Veel festivalgangers weten wat het is. Seksuele intimidatie terwijl je staat te dansen op je favoriete band of dj gebeurt zelfs zo vaak dat incidenten worden weggewuifd. Het hoort

er nu eenmaal bij.In het Verenigd Koninkrijk deed men al eerder verslag over verkrachting en andere seksuele intimidaties op muziekfestivals.

Een rapport van Teen Vogue bevatte interviews met 54 vrouwen die deelnamen aan Coachella, een muziekfestival in Californië, VS, die allemaal een vorm van seksuele intimidatie rapporteerden. Journaliste Vera Papisova, die het artikel schreef, zei dat ze 22 keer in 10 uur werd betast op het festivalterrein in Indio.

Vorig jaar in het Verenigd Koninkrijk hebben tientallen grote Britse muziekfestivals acties gevoerd om het bewustzijn van seksueel geweld op hun evenementen te vergroten.

Seksueel wangedrag is helaas een veel voorkomende ervaring op festivals. Een onderzoek toonde aan dat meer dan 90% van de vrouwelijke concertgangers  lastig werd gevallen tijdens een muziekevenement. In 2015 ging een foto van een man met een vreselijk “Eat, Sleep, Rape, Repeat” shirt bij Coachella viraal, een letterlijke analogie voor verkrachtingscultuu. De festivalcultuur omschrijft de Marshall University  als “een omgeving waar verkrachting de overhand heeft en seksueel geweld tegen vrouwen genormaliseerd en verontschuldigd lijkt.  Het hoort blijkbaar bij de festivalsfeer.”

Sommige mannen zien de aanwezigheid van een vrouw op een muziekfestival, met name een zwoele dansende vrouw, als een substituut voor toestemming tot seks?

In 2016 meldde The Washington Post dat deelnemers aan het Zweedse Bravalla Festival armbanden kregen met de herinnering: “Do not tast.” De armbanden werden uitgedeeld als reactie op verschillende meldingen van aanrandingen op het evenement. In 2017 zeiden de organisatoren van hetzelfde festival dat ze het evenement in 2018 niet meer zouden organiseren nadat meer dan 20 seksuele aanvallen werden gemeld. Het was het grootste muziekfestival in Zweden. Op het muziekfestival in Zweden werden vijf vrouwen verkracht en vele andere vrouwen werden lastig gevallen.

Dour Festival verhoogde in 2017 de waakzaamheid voor seksuele intimidatie of seksueel geweld. Dat schreef De Standaard. De maatregelen kwamen er nadat het Zweedse muziekfestival Bravalla aankondigde ermee te stoppen.

Bij Dour waren ze heel hard geschrokken van de omvang van de agressie op het Zweedse muziekfestival. Ze hadden dan ook aan alle medewerkers gevraagd om extra waakzaam te zijn. Dour werkt samen met vzw’s zoals Seks en Co en Modus Vivendi, die al jarenlang bezig zijn met deze problematiek. Al beseft de organisatie dat de klachten hen ook niet altijd bereiken. Sommige vrouwen willen of durven geen klacht neer te leggen, of stappen meteen met hun klacht naar de politie

Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt voor op alle Belgische zomerfestivals en de eerste reflex van heel wat getuigen is om “niet tussenbeide te komen”. Dat blijkt uit een peiling van Plan International België in juni 2018.

Plan International België deed samen met onderzoeksbureau Dedicated  een onderzoek naar de draagwijdte van seksueel overschrijdend gedrag op festivals bij jongeren. Dat deed het via een representatieve steekproef bij 604 jongeren tussen 16 en 24 over hun ervaringen tijdens de voorbije drie jaar op 25 Belgische festivals met meer dan 20.000 bezoekers.

De peiling geeft opzienbare resultaten: seksuele intimidatie op festivals is overal en komt vaak voor. Drukke mensenmassa’s, dicht op elkaar moeten staan, alcohol, drugs… zijn allemaal factoren die typisch zijn voor festivals en maken het risico op intimidatie en seksueel geweld groter.

“Uit de peiling komt naar voor dat seksuele intimidatie heel hard leeft op festivals”, aldus Wouter Stes, beleidsmedewerker van Plan International België aan VRT Nieuws. “Niet minder dan 60% van de bevraagde jongeren vertelde dat het een serieus probleem is.”

“Van de 604 jongeren die ondervraagd werden gaven er 87 aan dat ze de voorbije drie jaar tijdens de zomerfestivals slachtoffer waren van seksuele intimidatie. Tweederde van hen zijn meisjes. In totaal gaat het dus om 1 meisje op 6”, verduidelijkt Stes.

De peiling toont ook aan dat er op festivals veel vormen van intimidatie en seksueel geweld voorkomen. Volgens Stes gaat het om seksistische beledigingen tot ongewenste aanrakingen tijdens het festival. Bijvoorbeeld mensen komen aanschuren tijdens het dansen. Maar het kan ook gaan om situaties waarin mensen slachtoffer worden van fysiek seksueel geweld. 40% getuigen reageert niet en gaat weg.

Het is logisch dat er op grote festivals als Rock Werchter of Tomorrowland meer slachtoffers en getuigen zijn. Maar dat betekent daarom niet dat ze minder veilig zijn voor meisjes. Op een tiental festivals was 10% van de meisjes die er de voorbije drie jaar naartoe zijn geweest slachtoffer van een vorm van seksuele intimidatie. Het gaat om festivals van verschillende omvang en met diverse muzikale genres. Meer bepaald: Dance-D-Vision (Zottegem), Dour Festival (Dour), Esperanzah! (Floreffe), La Fête des Solidarités (Namen), Laundry Day (Antwerpen), Pukkelpop (Hasselt), Qontinent (Wachtebeke), Reggae Geel (Geel), Rock Werchter (Werchter), Sunrise (Gierle) en WeCanDance (Brugge)

Maar er zijn ook festivals waarop minder dan 5% van de meisjes zegt slachtoffer geweest te zijn van seksuele intimidatie: Boomtown (Gent), Brussels Summer Festival (Brussel), Cactusfestival (Brugge), Couleur Café (Brussel), Dranouter (Dranouter), Graspop (Dessel), Lasemo (Edingen), Les Ardentes (Luik) en Ronquières Festival (Ronquières)

We moeten wel voorzichtig zijn met die specifieke cijfers. De peiling werd uitgevoerd door een professioneel onderzoeksbureau, maar de steekproef is – vooral voor kleinere festivals – eerder beperkt. De cijfers tonen in de eerste plaats dat geen enkel festival gespaard blijft. Meer dan 60% van de jongeren zegt dat seksuele intimidatie een probleem is op festivals. De resultaten van de peiling zijn dus een sterk signaal voor festivalorganisatoren om dringend actie te ondernemen en om zelf de situatie op hun festival te analyseren.

De peiling toont dat zowel slachtoffers als getuigen niet goed weten hoe te reageren wanneer ze met seksuele intimidatie te maken krijgen. Sommigen zijn ook bang om te reageren.

Een groot aantal meisjes zegt dat ze hulp hebben gevraagd aan vrienden of dat ze zich tegen diegene die hen intimideerde hebben verzet. Maar één meisje op vijf zegt dat ze om het moment zelf niets heeft gedaan.

De peiling toont aan dat veel festivalgangers, zowel slachtoffers als getuigen, niet goed wat doen wanneer ze met seksuele intimidatie te maken krijgen. De meeste getuigen zeggen dat ze wel hebben geholpen, maar toch geeft 40% van de getuigen toe dat ze op het moment zelf niet hebben gereageerd en zijn weggegaan volgens Stes.

Hij ziet twee beweegredenen waarom mensen niet tussenkomen. “De eerste reden is omdat ze vaak niet weten wat ze moeten doen, hoe ze moeten tussenkomen. Een tweede reden is de schrik voor de agressor, schrik zelf het volgende slachtoffer te worden.”

Volgens Plan International België kan één kleine ingreep al veel problemen voorkomen door een zichtbaar noodnummer te installeren zodat elke festivalganger weet op welke manier hij contact kan nemen met de security of met de festivalorganisatoren zelf.

Verder wil Plan International actie voeren tijdens de zomer met de campagne #safestival, zowel online als ter plaatse op enkele festivals.

Bronnen

https://www.hln.be/nieuws/binnenland/dour-verhoogde-waakzaamheid-voor-seksuele-intimidatie-en-agressie~a6f29588/

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/06/20/plan-international-belgie-seksueel-grensoverschrijdend-gedrag-k/

https://www.theguardian.com/world/2018/apr/23/are-music-festivals-doing-enough-to-tackle-sexual-assault-share-your-experiences

https://www.teenvogue.com/story/sexual-harassment-was-rampant-at-coachella-2018

https://www.teenvogue.com/story/i-was-raped-at-a-music-festival

https://www.planinternational.be/nl/hoe-veilig-zijn-onze-zomerfestivals

 

Delen