SEKS- EN RELATIEONDERZOEK
Groot nieuws eind augustus 2018 op het gebied van seksuele agressie. Twee bekende vrouwen – een filmster en een #MeToo-ster, Asia Argento; de andere een academische ster, professor Avital Ronell van de New York University, werden getroffen door beschuldigingen van twee jonge mannen die beweren seksueel het slachtoffer te zijn geweest.
Niet vanzelfsprekend, maar ook vrouwen kunnen daders zijn. Het enige wat we de afgelopen tien maanden immers hadden gehoord, waren verhalen over vrouwen die belaagd werden door mannelijke seksualiteit en waarbij mannen werden gedegradeerd tot seksuele wellustelingen en vrouwen als het enige moreel hoogstaande geslacht. Hoewel we de waarheid niet kennen van wat er in bovenstaande gevallen echt is gebeurd, is het goed eraan herinnerd te worden dat vrouwen soms ook minder dan deugdzaam zijn.
De aanklager en voormalig student van Ronell, Nimrod Reitman, diende een rechtszaak invan miljoenen dollars tegen haar en haar universiteit, en beweerde dat zijn gebrek aan succes op de arbeidsmarkt de schuld van Ronell was: hij zegt dat ze zijn ervaring met zijn schoolexamen seksualiseerde en zijn carrière saboteerde. (Voor de goede orde, ze is een homoseksuele vrouw van in de 60, hij is een homoseksuele man van in de dertig.)
Argento’s aanklager, een jonge acteur genaamd Jimmy Bennett, beweerde dat een seksuele interactie plaatsvond toen hij 17 was (en ze was 37), en hij ontving een schikking van $ 380.000 om de seksuele activiteit geheim te houden. Hij was immers minderjarig toen het gebeurde en ook al was het dan met instemming, Argento had geen seks met hem mogen hebben wegens zijn jeugdige leeftijd (in de V.S.)
Hij zegt dat ze dronken was en hem dwong om seks te hebben. Aanvankelijk ontkende ze de seks. Latere rapporten suggereerden dat ze vrienden vertelde dat hij het was die seks had geïnitieerd. Beide accounts lijken hun inconsistenties te hebben: Bennett eiste een schikking van Argento, maar nu de zaak is onthuld, zegt hij in een verklaring dat hij werd getriggerd door haar bewering seksueel slachtoffer te zijn geweest van Harvey Weinstein. Wil hij zeggen dat haar beweringen in concurrentie waren met die van hem – dat hij de hare ontkent?
Neem een moment en beeld je een afbeelding van een verkrachter in. Zonder twijfel, denk je aan een man. Gezien onze doordringende culturele kennis dat daders van seksueel geweld bijna altijd mannen zijn, is dit logisch. Maar deze veronderstelling logenstraft de realiteit, onthult deze studie van grootschalige enquêtes die aantoont dat ook vrouwen vaak daders zijn van seksueel geweld.
In 2014 publiceerden de onderzoekers een studie naar het seksueel geweld van mannen, waarbij ze ontdekten dat mannen veel vaker slachtoffer van seksueel misbruik zijn dan gedacht. Om te begrijpen wie het misbruik heeft begaan, hebben de onderzoekers vervolgens vier onderzoeken geanalyseerd die zijn uitgevoerd door het Bureau of Justice Statistics (BJS) en de Centres for Disease Control and Prevention (CDC) om een algemeen beeld te krijgen van de frequentie waarmee vrouwen seksueel geweld gebruiken.
De resultaten waren verrassend. Uit de landelijk representatieve gegevens van de CDC bleek bijvoorbeeld dat mannen en vrouwen over een jaar evenveel kans hadden om niet-gewenste seks te hebben, en de meeste mannelijke slachtoffers meldden vrouwelijke daders. 79 procent van de mannelijke slachtoffers meldden dat ze verplicht werden te penetreren door vrouwelijke daders.
De onderzoekers vonden ook dat 35 procent van de mannelijke slachtoffers die verkrachting of aanranding hadden meegemaakt minstens één vrouwelijke dader had gemeld. Onder degenen die verkracht of seksueel mishandeld waren door een vrouw, meldde 58 procent van de mannelijke slachtoffers en 41 procent van de vrouwelijke slachtoffers dat het incident een gewelddadige aanval inhield, wat betekent dat de vrouwelijke dader het slachtoffer heeft getroffen, omvergeworpen of op andere wijze heeft aangevallen, van wie velen aangaven dat ze daarbij ook verwondingen opgelopen hadden.
Het is ook verrassend dat vrouwelijke gedetineerden vaker door andere vrouwelijke gevangenen worden misbruikt dan mannelijke gedetineerden, waardoor de lang gekoesterde mening verstoord raakt dat seksueel geweld in de gevangenis voornamelijk gaat over mannen die mannen aanvallen. In faciliteiten voor juveniele correcties is vrouwelijk personeel ook een veel grotere bedreiging dan mannelijk personeel; meer dan negen op de tien jongeren meldden dat seksueel geweld door het personeel werd misbruikt door een vrouw.
De gemeenschappelijke eendimensionale weergave van vrouwen als onschadelijke slachtoffers versterkt verouderde genderstereotypen. Dit weerhoudt ons ervan om vrouwen te zien als complexe menselijke wezens, in staat om macht te gebruiken, zelfs op misplaatste of gewelddadige manieren. En de veronderstelling dat mannen altijd daders en nooit slachtoffers zijn, versterkt ongezonde ideeën over mannen en hun veronderstelde onoverwinnelijkheid. Deze hypermannelijke idealen kunnen de agressieve houding van mannen versterken en tegelijkertijd mannelijke slachtoffers van seksueel misbruik hardop stereotyperen als ‘mislukte mannen’.
Eén op de twintig vrouwelijke slachtoffers van seksueel geweld is zelf al dader geweest, blijkt uit een bevraging over geweld bij Brusselse vrouwen, schrijft De Morgen (25/08/2018). 400 Brusselse vrouwen vertelden in een onderzoek of ze ooit waren aangevallen, seksueel geïntimideerd, aangerand of verkracht. Wie ‘ja’ antwoordde, vroeg men of ze zelf ook ooit zoiets gedaan hadden. Wat bleek? 12.3% had zelf al eens iemand seksueel geïntimideerd. En 3 van de 58 vrouwen die ooit slachtoffer waren geweest van seksueel geweld, gaven toe dat ze zelf ook al eens (seksueel) geweld hadden gepleegd. Het gaat natuurlijk om geen grote cijfers, zeker niet in verhouding met seksueel misbruik dat door mannen wordt gepleegd. Internationale cijfers spreken over een 5% vrouwen als daders van seksueel geweld. De lage vertegenwoordiging van vrouwen komt omwille van twee dingen. De drempel voor slachtoffers van vrouwen is hoog om een aanklacht in te dienen. Enerzijds komt het ongeloofwaardig over dat een man een slachtoffer kan zijn van seksuele dwang of geweld door een vrouw. Iedere man zou zeggen dat je juist geluk hebt gehad dat je seks hebt kunnen hebben met een vrouw en niemand gelooft je dat het ook tegen je wil kan geweest zijn. Als een oudere vrouw seks heeft met een jongen, noemt men dat niet misbruik maar ‘inwijding’. Rob de Nijs zong er ooit een megahit over in ‘het werd zomer’.
Vrouwen kiezen volgens De Morgen, veel meer dan mannen, een slachtoffer dat ze kennen en dat gebeurt dan ook dikwijls in een machtsverhouding : bijvoorbeeld binnen de opvoedingscontext zoals een lerares en een leerling, een familielid, een oppas of binnen een werksituatie waarbij de vrouw de meerdere is van de misbruikte man. Tegen zo iemand dien je niet makkelijk een klacht in. Volgens criminologe Minne De Boeck schrijft de wetenschappelijke literatuur dat vrouwen die zelf slachtoffer van misbruik zijn geweest later meer kans hebben om zulke feiten te plegen.
Genderstereotypen bevestigen het idee dat mannen seksueel onverzadigbaar zijn. Bewust van de populaire misvatting dat, voor mannen, alle seks welkom is, gaan mannelijke slachtoffers zich vaak te beschaamd voelen om seksueel geweld te melden. Als ze het wel melden, worden ze vaak geconfronteerd met een reactie die veronderstelt dat er geen echte schade is aangericht.
Vrouwen die door andere vrouwen worden misbruikt, zijn ook een over het hoofd geziene groep; deze slachtoffers ontdekken dat de meeste diensten zijn ontworpen voor vrouwen die het slachtoffer zijn van mannen.
Een recente studie van jongeren vond opvallend dat vrouwen 48 procent uitmaken van degenen die zelf aangaven verkrachting of poging tot verkrachting te plegen op de leeftijd van 18-19 jaar. Professionals in geestelijke gezondheid, maatschappelijk werk, volksgezondheid en strafrecht benadrukken vaak het slachtoffer zijn van vrouwen en terecht is er ook een heel hulpverleningscircuit opgezet inzake seksueel misbruik tegen vrouwen. Maar in feite lijden slachtoffers van door vrouwen gepleegd seksueel geweld ook emotionele en psychologische schade, net als slachtoffers van door mannen gepleegd misbruik. En als professionals vrouwen niet serieus nemen, dan compenseert dit alleen het lijden van slachtoffers door het minimaliseren van de schade die ze ondervinden.
Om seksueel geweld grondig te ontmantelen, moeten we worstelen met de vele complexiteiten die aandacht vragen voor alle slachtoffers en daders, ongeacht hun geslacht. Deze inclusieve framing hoeft niet en mag niet ten koste gaan van gendergevoelige benaderingen, die rekening houden met de manieren waarop gendernormen mannen en vrouwen op verschillende of onevenredige manieren beïnvloeden.
Door mannen gepleegd seksueel geweld kwam uiteindelijk na eeuwen van ontkenning en onverschilligheid, dankzij de verdedigers van de rechten van de vrouw en de anti-verkrachtingsbeweging, in de publieke aandacht. Aandacht voor seksueel geweld door vrouwen moet worden begrepen als een noodzakelijke volgende stap om deze belangrijke erfenis voort te zetten en uit te breiden.
Volgens onderzoekster An-Sofie Van Parijs in De Morgen moet dringend meer nuance komen in het #MeToo debat. Seksueel grensoverschrijdend gedrag is altijd iets tussen twee mensen, het is nooit een zwart wit verhaal, ook niet als de man de dader is.
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
vrouwen – een filmster en een #MeToo-ster, Asia Argento; de andere een academische ster, professor Avital Ronell van de New York University, werden getroffen door beschuldigingen van twee jonge mannen die beweren seksueel het slachtoffer te zijn geweest.
