Voor voyeurisme – al dan niet gefilmd – gelden vanaf 2016 gevangenisstraffen van zes
geralt (CC0), Pixabay
maanden tot vijftien jaar in België. Ook het verspreiden van naaktbeelden is voortaan strafbaar. De plenaire Kamer heeft midden januari 2016 unaniem een wetsvoorstel in die zin goedgekeurd van Open VLD’ers Carina Van Cauter en Patrick Dewael. Zo wordt een lacune in het seksuele strafrecht opgelost.
Zaken van voyeurisme deden in het verleden al vaker stof opwaaien omdat de daders zonder meer vrijuit gingen.
Het land stond op zijn kop toen in mei van dit jaar bleek dat een basketbalcoach uit Diepenbeek, die stiekem naakte meisjes in de douche filmde, vrijgesproken werd door het Antwerpse hof van beroep. De reden? Voyeurisme is niet strafbaar. ‘Aanranding van de eerbaarheid is dat wel, maar daar is alleen sprake van als er geweld of bedreiging mee is gemoeid’, verklaart kamerlid Carina Van Cauter (Open VLD), die samen met partijgenoot Patrick Dewael het voorstel heeft ingediend.
Tot voor kort hing het af van rechtbank tot rechtbank of voyeurisme al dan niet als aanranding werd beschouwd, tot het Hof van Cassatie daar in de lente komaf mee maakte en die vraag definitief met ‘neen’ beantwoordde .
Bij voyeurisme is er geen fysiek contact of (actieve) interactie met het slachtoffer. Vandaar de vrijspraak van de baskettrainer, én vorige week nog van een 55-jarige man uit Sint-Truiden die onwetende vrouwen met een camera onder hun rok filmde.
Het Hasseltse parket had de tenlastelegging al laten herkwalificeren naar ‘openbare zedenschennis’, maar daaraan werd de man evenmin schuldig bevonden.
Ook wraakporno wordt strafbaar. Het fenomeen waarin mensen – voornamelijk mannen – die teleurgesteld zijn in een vroegere liefde, wraak nemen door zonder toestemming naaktfoto’s van de andere betrokkene op het internet te zetten met de bedoeling de ander te schaden. Een misdaad wordt als wraakporno gezien zodra zonder toestemming naakfoto’s of seksueel getinte afbeeldingen van iemand anders worden gepost, met de bedoeling diegene verdriet aan te doen.
In Nederland werd eveneens een wet goedgekeurd. Mensen die seksueel getinte foto’s of video’s van hun (ex-)geliefde via internet verspreiden, zijn ook in Nederland strafbaar bezig. Over voyeurisme wordt niet specifiek iets gezegd.
Dat staat in het regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. In Nederland was het verspreiden van wraakporno voorheen niet strafbaar. Door bijvoorbeeld smaad en laster erbij te betrekken, konden verspreiders van deze seksueel getinte foto’s en video’s in sommige gevallen toch worden veroordeeld.
Het verspreiden van wraakporno grijpt volgens het kabinet ‘diep in de persoonlijke levenssfeer in’ en wordt daarom als zelfstandig delict strafbaar gesteld. De strafmaat is nog niet bekendgemaakt. De wet is afkomstig van de ChristenUnie: fractievoorzitter Gert-Jan Segers pleitte al eerder voor deze wet.
Het aantal gevallen wraakporno stijgt in Nederland, bleek uit cijfers van het Expertisebureau Online Kindermisbruik. In 2016 ontving het bureau 235 meldingen. Het gaat dan alleen om jongeren tot 25 jaar, want bij hogere leeftijden wordt niets geregistreerd.
Wraakporno is bijvoorbeeld : Iemand verspreidt seksueel getinte foto’s of filmpjes zonder toestemming. Soms is het een wraakzuchtige ex, soms een vriend of vriendin die zin heeft in een geintje, soms een volslagen onbekende die het slachtoffer wil chanteren, die er geld aan wil verdienen of nog meer foto’s wil zien. Hoe vaak het voorkomt, weet niemand precies. Bij het Nederlandse meldpunt HelpWanted hebben ze de slachtoffers een beetje in beeld. Er zijn dit jaar 167 meldingen binnengekomen, meestal van vrouwen, in de categorie ‘seksueel getinte foto/video online gezet’. Het topje van de ijsberg, denkt HelpWanted. Want wie zich schaamt, houdt zich liever stil.
Eerst moet je goed vaststellen wat er precies onder de term ‘wraakporno’ valt. Volgens Maalderink is het stukje ‘wraak’ essentieel. “Wanneer is iets wraakporno, en wanneer gewoon porno? Voor een veroordeling moet er de intentie zijn om de reputatie van de ander te schaden. De wet moet niet zo ruim worden dat het verspreiden van pornografisch materiaal strafbaar wordt.”
Het delen met die intentie is al strafbaar als smaad, maar dus niet specifiek als wraakporno. Het delen van seksueel getint beeldmateriaal waarvan je weet dat diegene het niet openbaar wil. Daarbij is niet van belang of diegene toestemming heeft gegeven voor het maken ervan, maar dat het niet is bestemd voor andermans ogen. Bij wraakporno gaat het om beeldmateriaal dat tijdens een relatie of in een privésituatie is gemaakt. Helpwanted.nl, het meldpunt voor seksueel misbruik, ontving in 2016 235 meldingen van online seksueel misbruik. Het ging hier dan om naaktfoto’s of -video’s die online verspreid zijn, zonder dat het slachtoffer dat wilde.
Ook voyeurisme wordt strafbaar in België
Concreet stelt het wetsvoorstel voyeurisme op zichzelf strafbaar. ‘Het wordt strafbaar een persoon te observeren of van hem of haar een beeld- of geluidsopname te maken, met of zonder hulpmiddelen, zonder de toestemming of medeweten van het slachtoffer dat ontbloot is of een seksuele daad stelt in een publieke of private omgeving’, luidt het. En zelfs al gaf het slachtoffer initieel toestemming om beelden te maken, wordt ook het zonder toestemming of buiten medeweten om publiceren ervan strafbaar.
In één beweging pakt het wetsvoorstel dus ook de online verspreiding van naaktfoto’s of filmpjes zonder toestemming van het slachtoffer aan. Denk bijvoorbeeld aan ‘wraakporno’, waarbij een van de partners na een relatiebreuk dergelijke beelden op internet gooit.
Tot slot wordt de kwalificatie van aanranding van eerbaarheid uitgebreid met dwang, verrassing of list. Zo kan ook het bespieden van iemand die bedwelmd of om medische redenen in slaap werd gebracht strafbaar worden.
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
