Het gaat goed met de jeugd. Niet alleen in Nederland en België, maar in de hele westerse wereld zien we tieners van nu minder probleemgedrag vertonen dan tieners van vroeger.
Het aantal tienermoeders in Vlaanderen kent bijvoorbeeld een laagterecord met zes bevallingen per duizend tieners van 15 tot 19 jaar oud. Ook in de meeste andere West-Europese landen daalt het aantal tienerouders.
Marjolijn De Wilde (UA) onderzocht Vlaamse, Belgische en Europese gegevens. Ze concludeerde dat het aantal bevallingen in Vlaanderen terugliep tot 6 per duizend tieners. In 2002 lag dat aantal nog op 7,96.
Culturele achtergrond
Vlaanderen kent traditioneel minder tienermoeders dan de andere gewesten. In Brussel en Wallonië lag het aantal in 2010 nog respectievelijk op 14,79 en 13,19. “De culturele achtergrond en de levensstandaard zijn bepalend. Armoede zorgt voor meer tienerouders”, zegt de onderzoekster. Voor wat betreft het hele land ligt België in de Europese middenmoot.
Crisis
De dalende trend wordt in nog andere West-Europese landen opgemerkt. De jongste cijfers zijn voor alle landen de laagste in tien jaar tijd, met vaak een versterking na 2007. “Vermoedelijk verklaren niet alleen de toegenomen of verbeterde landelijke en regionale preventiemaatregelen deze evolutie. Wellicht heeft de crisis, met een veranderd toekomstperspectief voor specifieke bevolkingsgroepen, een effect op anticonceptiegebruik of seksueel gedrag van jongeren”, klinkt het. Studies tonen volgens de universiteit aan dat jongeren het sterkst getroffen worden door de crisis, onder meer door de toegenomen job onzekerheid wanneer ze de school verlaten.
Abortussen
Een hoger aantal abortussen zou een verklaring voor het lage aantal tienermoeders kunnen zijn. De cijfers voor 2012 daarover zijn nog niet bekend, maar de cijfers van 2010 en 2011 tonen geen compensatie. “De laatste jaren worden in België dus minder tieners zwanger”, besluit de onderzoekster van de Universiteit Antwerpen.
Maar ook de impact van sociale media en reality programma’s rond tienerzwangerschappen kunnen van invloed zijn.
In The Times verscheen een artikel waarin werd gerapporteerd dat tienerzwangerschappen in het Verenigd Koninkrijk in de afgelopen jaren sterk gedaald zijn. Een onderzoeker wijst erop dat er meerdere oorzaken mogelijk zijn, maar dat het gebruik van sociale media zeker een van de oorzaken is.
Kort gezegd: tieners worden minder snel zwanger omdat ze minder fysieke tijd met elkaar doorbrengen. Het is een aannemelijke gedachte: sexting is immers ook veiliger dan seksen in de zin dat je er geen ziektes van kunt krijgen. Toch is de claim discutabel. Tieners bevinden zich steeds minder in de publieke ruimte (dankzij beperkingen van ouders en overheid) en vullen dat gat met sociale media. Maar een ongewenste zwangerschap doe je doorgaans niet op in de publieke ruimte, maar in de privésfeer.
Er is tegenstrijdig bewijs over de invloed van sociale media en onderzoek laat zien dat het zowel schadelijk als positief kan uitwerken op het zelfvertrouwen van meisjes. Maar proberen sociale media uit het leven van meisjes te halen is niet realistisch. Volgens klinisch psycholoog en moeder van twee tienerdochters, Dr Tara Cousineau, moeten ouders begrijpen dat tieners zijn ingesteld om sociaal actief te zijn.
Wat sociale netwerken zo aantrekkelijk maakt voor tieners in het algemeen, en vooral tienermeisjes, is dat twee eigenschappen van het vrouw zijn samenkomen. Aan de ene kant komt het instinct om nieuwe mensen te leren kennen naar boven, aan de andere kant zorgt het voor de ontwikkeling van de hersenen.
“Internet is aantrekkelijk op dit punt in hun leven omdat het zowel zorgt voor vriendschap als de stimulatie van de hersenen,” legt ze uit “Het is niet zo dat meisjes lastig of koppig proberen te zijn, ze kunnen gewoon geen afstand doen. Het trekt hun aandacht en het is belangrijk dit te begrijpen zodat je je dochter kan helpen en misinterpretaties te voorkomen.”
Ook realityshows zetten hem of haar immers aan tot veiliger seks, zo blijkt uit een studie. Volgens Amerikaans onderzoek heeft ’16 and Pregnant’ anderhalf jaar na de première in de VS geleid tot een daling in tienerbevallingen van 5,7 procent.
In 2011 werden in de VS 329.797 baby’s gebaard door meisjes tussen 15 en 19 jaar. Dat was goed voor 31,3 bevallingen per duizend meisjes in die leeftijdscategorie. Volgens de onderzoekers is dat in 2012 gedaald tot 29,4 geboortes per duizend meisjes.
Aanhoudende daling
De daling van tienerzwangerschappen is een aanhoudende trend in de VS. Tussen 1991 en 2008 daalden die gestaag met gemiddeld 2,5 procent per jaar. In de voorbij vier jaar is die daling zelfs opgelopen tot 7,5 procent per jaar.
“We vroegen ons af wat er gaande was”, stelt onderzoekster Melissa Kearney, die samen met Phillip Levine al tien jaar het fenomeen van tienermoeders onderzoekt. Toen ze vernamen dat de verantwoordelijke van de nationale campagne ter preventie van tienerzwangerschappen meende dat die forse daling misschien wel toe te schrijven was aan de MTV-shows, vroegen ze zich af of dit mogelijk was.
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
