Verplichte anticonceptie niet wenselijk
SEKS- EN RELATIEONDERZOEK
Naar aanleiding van het Rotterdamse voorstel om anticonceptie in sommige gevallen verplicht te maken om te vermijden dat kinderen achteraf geplaatst moeten worden, laait de discussie in België ook op.
Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, is niet blind voor de soms schrijnende situaties die zich voordoen, en de bezorgdheid van hulpverleners en beleidsmakers om daar iets aan te doen. Tegelijk moeten zij beseffen dat voorstellen om mensen te verplichten tot anticonceptie in strijd zijn met de seksuele en reproductieve rechten van het individu.
Iedereen heeft immers het recht om zelf te beslissen om al dan niet kinderen te hebben, hoeveel en wanneer. Internationaal zijn reproductieve rechten vastgelegd in verdragen en akkoorden die door bijna alle landen zijn ondertekend. Ook door België. Deze rechten sluiten aan op de fundamentele en universele rechten van de mens. Reproductieve rechten zijn ook niet selectief, ze zijn van toepassing op alle mensen, ook op de kwetsbare groepen in de samenleving. Het verplichten van mensen om anticonceptie te nemen is een schending van de seksuele rechten van de betrokken persoon.
Elke poging daartoe zal door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens dan ook veroordeeld worden.
Uiteraard gebeurt het dat mensen tekortschieten ten koste van hun (toekomstige) kinderen, maar hoe ga je dat beoordelen? Het spreekwoord ‘de weg naar de hel ligt bezaaid met goede bedoelingen’ lijkt hier echt wel van toepassing. Want waar begin je, wie komt in aanmerking en wie niet, en vooral waar eindigt dit? Ga je, als de verplichte anticonceptie faalt, over tot een verplichte abortus?
Als mensen door hun precaire situatie falen in hun gezinsplanning, dan is het de verantwoordelijkheid van iedereen actief in de gezondheidszorg om mensen te begeleiden zodat ze niet falen. Begeleiden en ondersteunen door degelijk te informeren, te counselen en zo nodig hen te overtuigen, is iets anders dan dwingen.
Hulpverleners moeten voldoende tijd en middelen krijgen om mensen te begeleiden bij hun gezinsplanning. En dit gaat verder dan het louter aanreiken van of informeren over de verschillende anticonceptiemiddelen. Het gaat ook over het durven bespreekbaar maken van kinderwens, over de redenen voor het niet of foutief gebruiken van anticonceptie, over machtsverhoudingen binnen een relatie enzovoort.
Daarvoor is bijkomende opleiding en vorming voor hulpverleners nodig. Daarnaast moet deze counseling over gezinsplanning verankerd raken in het beleid van hulpverlenende instanties. Ten slotte is het belangrijk om elke drempel voor toegang tot anticonceptie en medisch advies hierover weg te werken.
Misschien is het beter nu te debatteren over gratis anticonceptie voor maatschappelijk kwetsbare groepen. De praktijk heeft getoond dat de terugbetalingsmaatregel voor jongeren één van de pijlers is van het lage aantal tienerzwangerschappen in ons land.
Bronnen
http://www.sensoa.be/nieuws/waarom-verplichte-anticonceptie-niet-levensvatbaar