Het is bijna 44 jaar geleden dat de eerste in-vitrofertilisatie (IVF)-procedure met succes werd uitgevoerd in 1978 in Lancashire, Engeland . Sindsdien zijn er wereldwijd meer dan 8 miljoen baby ’s geboren met geassisteerde voortplantingstechnologieën, zoals IVF.
Maar ondanks het toenemende gebruik blijft het slagingspercentage van IVF nog steeds relatief laag, rond de 30%. Hier kunnen een aantal redenen voor zijn. In ons recente artikel stellen we dat dit lage percentage gedeeltelijk te wijten is aan de vele ongunstige genetische veranderingen die we in ons DNA dragen.
Alle genetische veranderingen die we tijdens ons leven erven of ontwikkelen, vormen wat bekend staat als onze genetische belasting. Deze genetische belasting kan van invloed zijn op ons vermogen om te reproduceren. En zoals onze studie suggereert, kan dit ook van invloed zijn op ons vermogen om ons voort te planten via methoden zoals IVF.
Genetica en conceptie
Genetische mutaties maken evolutie mogelijk. Ze leveren het nieuwe materiaal voor natuurlijke selectie waarmee soorten zich kunnen aanpassen en evolueren. Hoewel de meeste van deze mutaties geen effect hebben, zijn sommige enigszins schadelijk . Dergelijke schadelijke mutaties kunnen bijvoorbeeld diabetes of borstkanker veroorzaken , of de gezonde ontwikkeling van een embryo verstoren.
Menselijk DNA bevat meer dan 1.000 schadelijke mutaties , waarvan de meeste vele generaties geleden plaatsvonden. Maar ook al zijn ze schadelijk, ze zijn (nog) niet verwijderd, omdat natuurlijke selectie een heel langzaam proces is.
Naast het grote aantal oude mutaties komen er elke generatie ook nieuwe mutaties in de populatie. Gemiddeld verwerft elke persoon tijdens zijn leven ongeveer 70 nieuwe mutaties . Maar aangezien sommige van deze mutaties schadelijk zijn, moeten ze door natuurlijke selectie worden verwijderd, zodat ze niet worden doorgegeven aan toekomstige nakomelingen. Een van de belangrijkste momenten waarop dit gebeurt, is tijdens de natuurlijke conceptie.
Wanneer een kind op natuurlijke wijze wordt verwekt, beschikt het lichaam over veel mechanismen om enkele van deze schadelijke mutaties te verwijderen.
Het vrouwelijke voortplantingssysteem is bijvoorbeeld zo ontworpen dat alleen de sterkste zaadcellen de eicel kunnen bereiken voor bevruchting. Hoewel het bewijs schaars is, suggereren dierstudies dat het sperma dat de bevruchtingsplaats bereikt, een betere DNA-kwaliteit heeft en mogelijk minder mutaties .
Ook rijpe eieren ondergaan tijdens de bevruchting een soort kwaliteitscontrole . Dit helpt ook om een deel van de genetische belasting te verwijderen. De implantatiefase (waarbij een bevrucht embryo zichzelf implanteert in de baarmoeder) is ook belangrijk, omdat veel embryo’s met ernstige genetische afwijkingen tijdens zwangerschappen op natuurlijke wijze verloren gaan.
IVF omzeilt echter enkele van deze natuurlijke mechanismen . Tijdens IVF worden meerdere eieren uit de eierstokken van de vrouw geoogst en in een laboratorium bevrucht met sperma. Nadat ze zijn bevrucht, worden de embryo’s teruggeplaatst in de baarmoeder. Dit vermindert de kans op natuurlijke selectie, waardoor IVF mogelijk minder efficiënt is in het verminderen van de genetische belasting. Dit kan de kans vergroten dat schadelijke varianten van genen worden doorgegeven aan de volgende generatie.
De genetische belasting heeft dus twee grote implicaties voor de menselijke voortplanting. Ten eerste beïnvloedt de genetische belasting van ouders hun vermogen om zich succesvol voort te planten. Dit geldt zowel voor natuurlijke conceptie als voor IVF. Ten tweede kan IVF , door de natuurlijke selectie te versoepelen , meer mutaties door het net laten glippen. Als zodanig zou het onze genetische belasting in de toekomstige generatie langzaam kunnen vergroten. Maar misschien is er een oplossing.
De toekomst van IVF
De vruchtbaarheidscijfers zijn de afgelopen decennia ongekend gedaald. In feite is het aantal zaadcellen tussen 1973 en 2011 met ongeveer 50 tot 60% gedaald . Het is onduidelijk waarom dit zo is, maar als deze trend zich voortzet, zou dit kunnen betekenen dat meer mensen zich tot IVF wenden om zwanger te worden.
Toch weten we nog steeds verrassend weinig over menselijke voortplanting en de selectieve processen die plaatsvinden tijdens natuurlijke conceptie. We moeten eerst de natuurlijke conceptie begrijpen als we geassisteerde voortplantingsmethoden, waaronder IVF, willen verbeteren. Maar door recente technologische ontwikkelingen op het gebied van geassisteerde voortplantingstechnologieën zijn we binnenkort misschien beter in staat om een deel van de genetische belasting bij mensen tegen te gaan. Zo is aangetoond dat selectie op spermaniveau in het IVF-proces de fitheid van het nageslacht in diermodellen verbetert. Met name de selectie van langerlevend sperma bij zebravissen resulteert in gezondere nakomelingen die langer leven.
Vooruitgang in genomische technologieën kan ook de menselijke evolutie beïnvloeden. Genomische gegevens worden nu al effectief gebruikt in de klinische zorg en de genomische basis van duizenden menselijke ziekten is nu bekend. Bovendien beïnvloeden veranderingen in onze omgeving en onze levensstijl de genetische belasting en de menselijke gezondheid. Meestal hebben deze veranderingen een negatief effect , waardoor deze technologische vooruitgang steeds belangrijker wordt. Naarmate er nieuwe vorderingen worden gemaakt, zal het ook belangrijk zijn om de mogelijke gevolgen van het gebruik van geassisteerde voortplantingstechnologieën in overweging te nemen als deze de norm worden.
Cock van Oosterhout et al, Accounting for the genetic load in Assisted Reproductietechnologie, Clinical and Translational Medicine (2022). DOI: 10.1002/ctm2.864
Deze website bevat info die mogelijks niet geschikt is voor kinderen. U bevestigt minstens 16 jaar te zijn. Deze website gebruikt cookies. U gaat daarmee akkoord.
